TTCK là một cuộc chơi đầy cạnh tranh khốc liệt. Sai lầm là điều không mong muốn nhưng khó tránh khỏi khi đầu tư, kể cả với những nhà đầu tư thành công, kinh nghiệm nhất. Dưới đây là 9 sai lầm mà kể cả nhà đầu tư chứng khoán dày dạn kinh nghiệm cũng thường gặp phải.
Kể cả những nhà đầu tư có kinh nghiệm cũng thường đặc biệt yêu thích 1 công ty nào đó vì lý do cá nhân. Lý do đó có thể là hâm mộ lãnh đạo công ty, ngưỡng mộ triết lý hoạt động hay yêu thích sản phẩm của công ty đó.
"Vấn đề là một khi dành tình yêu cho một cổ phiếu nào đó, việc bán nó đi trở nên vô cùng khó khăn. Việc bạn yêu thích chiếc điện thoại thông minh của mình không đồng nghĩa với việc cổ phiếu của công ty sản xuất điện thoại đó là một lựa chọn đầu tư tốt", trang Gobankingrates phân tích.
=> Xem thêm: Chứng khoán tiếp tục tăng, chỉ số Vn-Index lên đỉnh mới
Giải pháp: Thực hiện một số quy tắc nhất định với danh mục đầu tư
Để tránh gặp rủi ro khi đầu tư vào một công ty hoặc cổ phiếu vì những lý do cảm tính, Gobankingrates khuyên nhà đầu tư thực hiện một số nguyên tắc nhất định với danh mục đầu tư của mình.
Nếu một cổ phiếu tụt hẳn so với diễn biến chung của thị trường hoặc kéo danh mục của bạn đi xuống, thì có thể cân nhắc thay thế nó. Nhìn chung, mọi cổ phiếu phải được đánh giá với các tiêu chí như nhau.
Một số nghiên cứu chỉ ra rằng, bán cổ phiếu là một trong những phần khó nhất khi đầu tư chứng khoán và bán ra thường khó hơn nhiều so với mua vào.
Dù đôi khi các cổ phiếu kém cũng phục hồi, có thể trong thời gian dài, nhưng việc giữ một cổ phiếu mà chỉ dựa vào niềm hy vọng thường dẫn đến mất mát nhiều hơn.
Tuy nhiên, có một thực tế là hầu hết nhà đầu tư, kể cả những người có kinh nghiệm thường kỳ vọng một cổ phiếu kém đang tụt giá mạnh của mình sẽ bất ngờ đảo chiều. Thay vì từ bỏ cổ phiếu đó, họ tiếp tục chờ với hy vọng ít nhất hòa vốn.
Có hai vấn đề nảy sinh với cách tiếp cận này. Thứ nhất, thường không có bằng chứng nào cho thấy cổ phiếu đó sẽ phục hồi. Thứ hai, khi chờ đợi cổ phiếu đó phục hồi, nhà đầu tư có thể bỏ lỡ các cơ hội tiềm năng khác.
=> Xem thêm: Thanh khoản là gì? Những điều nhà đầu tư nên biết về tính thanh khoản trên thị trường
Giải pháp: Tìm kiếm cơ hội đầu tư mới
Dù đôi khi các cổ phiếu kém cũng phục hồi, có thể trong thời gian dài, nhưng việc giữ một cổ phiếu mà chỉ dựa vào niềm hy vọng thường dẫn đến mất mát nhiều hơn.
Theo chuyên trang của Gobankingrates, để tránh tình huống trên, nhà đầu tư nên cân nhắc các cơ hội mà họ có thể bỏ lỡ nếu cố giữ một khoản đầu tư đang thua lỗ và thường xuyên đánh giá lại danh mục của mình một cách khách quan.
Một quy tắc phổ biến trong đầu tư là "Lập kế hoạch giao dịch và giao dịch theo kế hoạch". Nói cách khác, trước khi rót tiền vào một cổ phiếu nào đó, nhà đầu tư nên phác thảo kế hoạch về lý do mua cổ phiếu đó, mục tiêu lợi nhuận và sẵn sàng lỗ bao nhiêu.
Giải pháp: Lập và bám sát kế hoạch đầu tư
Bên cạnh việc lập kế hoạch, việc tuân thủ kế hoạch cũng quan trọng không kém. Bởi kể cả những nhà đầu tư có kinh nghiệm đôi khi cũng giao dịch theo cảm tính mà không tuân thủ kế hoạch.
=> Xem thêm: Thị trường chứng khoán là gì? Nguyên tắc hoạt động, vai trò và những lưu ý khi tham gia thị trường chứng khoán
Có không ít tình huống khiến danh mục của nhà đầu tư kém đa dạng. Ví dụ, những nhân viên nắm giữ cổ phiếu của công ty mình đang làm việc thường chịu rủi ro khi chỉ nắm giữ một cổ phiếu duy nhất.
Giải pháp: Tái cân bằng và đa dạng hóa
Nhà đầu tư nên xây dựng một danh mục đủ đa dạng để không một khoản đầu tư nào có thể khiến họ rơi vào khủng hoảng khi nó lao dốc. Nói cách khác, nhà đầu tư không nên "bỏ tất cả trứng của mình vào một giỏ".
"Điều này cực kỳ quan trọng. Kể cả những nhà đầu tư có kinh nghiệm cũng không thể xem thường việc cân bằng danh mục".
Cũng giống như sự kiêu ngạo đã khiến Icarus bay quá gần mặt trời, sự tự tin thái quá có thể khiến ngay cả một nhà đầu tư sành sỏi nghĩ rằng anh ta hiểu rõ hơn về thị trường. Sự tự tin thái quá có thể làm "mù mắt" ngay cả những nhà đầu tư giàu kinh nghiệm nhất trước những dấu hiệu cho thấy họ đang mắc sai lầm.
Giải pháp: Thực hành thận trọng
Thay vì để sự tự tin vô căn cứ quyết định các động thái đầu tư của bạn, hãy tìm kiếm thị trường để có dữ liệu hỗ trợ bạn. Một thuật ngữ thường được được trích dẫn từ Phố Wall là "thị trường luôn đúng". Theo lý giải của giới đầu tư, điều này có nghĩa là ngay cả khi bạn chắc chắn 100% rằng bạn "đúng" trong niềm tin của mình về việc thị trường đi lên, nếu thị trường đi xuống, điều đó cho bạn biết rằng bạn đã sai.
Mọi nhà đầu tư đều có những lựa chọn tồi theo thời gian - đó chỉ là một thực tế của đời sống thị trường chứng khoán. Một sai lầm phổ biến mà ngay cả những nhà đầu tư có kinh nghiệm cũng mắc phải là lựa chọn sai cổ phiếu và làm cho tình hình trở nên tồi tệ hơn bằng cách đổ thêm tiền vào đó bằng kỹ thuật Trung bình giá. Nếu phân tích của bạn sai và cổ phiếu giảm giá thay vì tăng, điều đó có nghĩa là bạn đã mắc sai lầm.
Giải pháp: Hãy thận trọng hơn
Trung bình giá là "chiến thuật" được nhiều nhà đầu tư có kinh nghiệm thực hiện khi một cổ phiếu giảm sâu - bằng cách việc rót thêm tiền vào. Gobankingrates cho rằng "chiến thuật" này giống như "chơi xổ số" bởi nếu phân tích sai, tình hình sẽ càng tồi tệ hơn.
Có lẽ sát thủ nguy hiểm nhất của lợi nhuận là cảm xúc. Nỗi sợ và lòng tham thống trị thị trường chứng khoán. Nhà đầu tư không nên để lòng tham hay nỗi sợ chi phối quyết định của mình. Thay vào đó, nên tập trung vào cái nhìn toàn cảnh hơn.
Tỷ suất lợi nhuận chứng khoán có thể biến động dữ dội trong khoảng thời gian ngắn, nhưng về lâu dài, cổ phiếu vốn hóa cao có thể đạt tỷ suất lợi nhuận trung bình 10%.
Trong một khoảng thời gian dài, lợi nhuận của danh mục đầu tư sẽ không chênh lệch nhiều so với mức trung bình trên. Ngoài ra, nhà đầu tư kiên nhẫn có thể được hưởng lợi từ quyết định phi lý trí của những người khác.
=> Xem thêm: Chiến thuật thuốc độc là gì? Tại sao cần áp dụng chiến thuật thuốc độc trong kinh doanh
Giải pháp: Phân bổ khoản tiền để "chơi cho vui"
Tất cả chúng ta đều có lúc bị cám dỗ bởi ý muốn tiêu tiền. Thay vì cố gắng chống lại thôi thúc này, hay dành ra một khoản tiền "đầu tư vui vẻ". Bạn nên giới hạn số tiền này không quá 5% giá trị danh mục và chắc rằng mình có đủ sức chịu đựng dù mất sạch chúng.
Nửa giờ đầu tiên của phiên giao dịch hàng này thường là thời gian của các nhà đầu tư nghiệp dư. Đó là khi các nhà đầu tư sợ hãi bán ra do những tin tức tiêu cực của đêm hôm trước hoặc vội vã mua vào dựa trên tin tốt.
Giải pháp: Né khung giờ này hoặc bình tĩnh phân tích thị trường trước khi quyết định
Biến động thị trường ở thời điểm này khá cao vì các lệnh chồng chất đặt trước khi thị trường mở cửa được thực hiện cùng lúc, Gobankingrates chỉ ra. Do đó, nhà đầu tư nên bình tĩnh để phân tích thị trường trước khi ra quyết định.
Nhiều nhà đầu tư cho rằng khi đã hiểu rõ những yếu tố căn bản của việc đầu tư chứng khoán, tất cả những gì họ phải làm là xây dựng một danh mục rồi để nó tự "chạy".
Đúng là những nhà đầu tư theo trường phái Buy and Hold thường thu về kết quả tốt hơn so với những người giao dịch thường xuyên. Tuy nhiên, kể cả những cổ phiếu mạnh nhất đôi khi cũng "rơi tự do" và thị trường nhìn chung cũng liên tục phát triển.
Giải pháp: Thường xuyên cập nhật diễn biến thị trường
Năm 1896, Chỉ số Công nghiệp Dow Jones có 12 cổ phiếu và đây đều được xem là những cổ phiếu "blue-chip". Tuy nhiên, đến nay, chỉ còn 1 trong số 12 cổ phiếu đó trụ lại được, đó là General Electric. Và cổ phiếu này thậm chí cũng đang có nguy cơ bị loại khỏi chỉ số Dow Jones.
Do đó, dù tuân thủ chiến lược đầu tư dài hạn, nhà đầu tư cũng thường xuyên cập nhật diễn biến thị trường.
