Lệnh cấm xuất khẩu dầu cọ của Indonesia đẩy căng thẳng leo thang

Giá cọ, đậu tương, hạt cải dầu châu Âu và thậm chí cả dầu hạt cải GMO của Canada, đã đạt mức cao lịch sử sau thông báo của Indonesia hôm thứ Tư vừa qua.

Philippe Chalmin, Giáo sư kinh tế tại Đại học Paris-Dauphine cho biết: “Chúng tôi đã gặp vấn đề với đậu nành ở Nam Mỹ và cải dầu ở Canada. Cả hai loại cây trồng này đều bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi hạn hán kéo dài”.

Theo James Fry - Chủ tịch công ty tư vấn LMC, dầu cọ là loại dầu thực vật được tiêu thụ nhiều nhất trên thế giới và Indonesia chiếm 35% xuất khẩu toàn cầu.

Theo các nhà chức trách, lệnh cấm xuất khẩu của Indonesia được đưa ra nhằm “hạ nhiệt” tình trạng giá cả leo thang cũng như hạn chế tình trạng khan hiếm nguồn cung trong nước.

“Việc tăng giá đã bắt đầu từ năm ngoái và càng trở nên trầm trọng hơn do chiến dịch quân sự đặc biệt đang diễn ra ở Ukraine”, giáo sư Philippe Chalmin cho biết.

Không giống như các loại hạt có dầu khác, quả cọ phải được chế biến ngay lập tức. Trong khi đó, hệ thống lưu trữ dầu cọ của Indonesia, vốn đã có trữ lượng đáng kể hiện đang bị căng thẳng hơn nữa.

Mặc dù giá dầu thực vật cùng với nhiều mặt hàng nông sản khác đã tăng trong nhiều tháng qua nhưng nhu cầu tiêu dùng vẫn chưa chậm lại.

Xem thêm: Indonesia tuyên bố cấm xuất khẩu dầu cọ

Được biết, dầu cọ được sử dụng nhiều trong thực phẩm chế biến như mì gói và bánh nướng cũng có mặt trong các sản phẩm tiêu dùng khác, chẳng hạn như các mặt hàng chăm sóc cá nhân và mỹ phẩm.

Trong ngắn hạn, loại hạt có dầu duy nhất có thể giúp hạ nhiệt bớt thị trường dầu thực vật là đậu tương. Trong đó, Mỹ và Brazil là hai nhà xuất khẩu đậu tương hàng đầu thế giới vẫn còn dự trữ sẵn sàng, mặc dù nhiều lô hàng hơn từ các quốc gia này sẽ chỉ có tác động nhẹ đến giá dầu ăn.

Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) tháng trước thông báo rằng, họ dự kiến ​​diện tích trồng đậu tương sẽ tăng hơn 4% so với năm ngoái, trong khi diện tích canh tác ngô sẽ giảm tương đương.

Đồng thời, Canada - quốc gia xuất khẩu hạt cải dầu hàng đầu thế giới cho biết, họ dự kiến ​​sẽ giảm 7% diện tích dành cho hạt cải dầu GMO được sử dụng trong dầu hạt cải.

Dựa trên tình cảnh hiện tại, nhà kinh tế Suderman cho hay: "Chúng ta sẽ thấy nhiều áp lực hơn đối với các quốc gia trong việc giảm các nhiệm vụ pha trộn diesel sinh học và các lệnh bắt buộc sử dụng diesel tái tạo”.

Ngoài ra, được biết, châu Âu đã thông qua chỉ thị vào năm 2018 loại trừ dầu cọ khỏi các mục tiêu năng lượng tái tạo vào năm 2030. Một số nước thuộc khối EU bao gồm cả Pháp đã ngừng sử dụng dầu cọ.

Bất chấp tình hình hỗn loạn hiện nay, Indonesia và Malaysia là hai nhà xuất khẩu lớn thứ hai thế giới vẫn duy trì các chương trình tương ứng pha trộn dầu cọ trong nhiên liệu sinh học.

Đáng chú ý, Michael Zuzolo -  Chủ tịch Global Commodity Analytics and Consulting cho biết, nhiều nhà nhập khẩu dầu cọ lớn, chủ yếu là Ai Cập, Bangladesh và Pakistan đã chứng kiến ​​đồng tiền của họ mất giá đáng kể trong những tháng gần đây.

Trái ngược với điều trên, một số nhà xuất khẩu hạt có dầu lớn như Mỹ và Brazil lại trải qua điều ngược lại khi đồng đô la đạt mức cao nhất trong nhiều năm.

Xem thêm: WB: Nguy cơ khủng hoảng lương thực kéo dài sang năm 2023