Quy hoạch khu vực ĐBSCL giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 được xây dựng dựa trên nguyên tắc: “Bảo vệ người dân, cải thiện sinh kế, phát triển cân bằng, bền vững và bảo vệ môi trường”.
Quy hoạch khu vực ĐBSCL giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 được xây dựng dựa trên nguyên tắc: “Bảo vệ người dân, cải thiện sinh kế, phát triển cân bằng, bền vững và bảo vệ môi trường”.
Trong đó, dự thảo "Quy hoạch vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050" có 5 điểm nổi bật:
Đầu tiên, Quy hoạch vùng ĐBSCL trong giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 được nghiên cứu và tiếp thu kinh nghiệm từ Hà Lan, nơi có điều kiện tự nhiên cùng với quy mô diện tích và dân số tương đồng với vùng ĐBCSL.
Theo đó, quy hoạch sẽ hướng tới sự phát triển bền vững trên cả 3 trụ cột là kinh tế - xã hội - môi trường, trong đó lấy yếu tố “con người” làm trung tâm, trở thành chìa khóa cho tăng trưởng và phát triển, lấy “thích ứng” với biến đổi khí hậu làm cách thức phát triển theo khẩu hiệu - Bắt buộc phải thích ứng nếu muốn tiến đến phía trước.
Thứ hai, định hướng chuyển đổi cơ cấu sản xuất nông nghiệp và phân vùng sinh thái nông nghiệp sao cho phù hợp với từng tiểu vùng sinh thái nông nghiệp với mục đích tăng tối đa sản lượng và chất lượng cùng giá trị nông sản, đồng thời tồn tại hài hoà với điều kiện tự nhiên môi trường.
Cụ thể, sẽ phát triển vùng ĐBSCL trở thành trung tâm kinh tế nông nghiệp phát triển bền vững, năng động và hiệu quả cao của quốc gia, khu vực và thế giới, trên cơ sở xây dựng một hệ thống các trung tâm đầu mối về nông nghiệp, các hành lang kinh tế cùng chuỗi đô thị động lực.
Ngoài ra, tập trung thúc đẩy nuôi trồng các loại thủy sản dựa trên nước mặn, nước lợ và phát triển “thuận thiên” nhằm ngăn chặn xói mòn bờ biển và bờ sông. Tại các vùng sinh thái nông nghiệp khác nhau, cơ sở hạ tầng nước cùng với quản lý công trình sẽ cần được sửa đổi, điều chỉnh nhằm phù hợp với việc giảm diện tích trồng lúa và mở rộng nuôi trồng các loại thủy sản, trái cây cũng như trồng trọt...
Trong khi đó, đối với công nghiệp, sẽ cần tập trung phát triển công nghiệp theo hướng bền vững và thân thiện môi trường, trong đó công nghiệp chế biến, công nghiệp hỗ trợ phát triển nông nghiệp sẽ là ngành mũi nhọn...
Thứ ba, xây dựng hệ thống đô thị thông minh, phù hợp với điều kiện tự nhiên của vùng, gắn kết hợp với các trung tầm đầu mối; ưu tiên phát triển và mở rộng khu công nghiệp, cụm công nghiệp ở khu vực đô thị động lực của vùng; hạn chế việc chuyển đổi đất sản xuất nông nghiệp tập trung, có giá trị kinh tế cao để mở rộng, phát triển khu công nghiệp, cụm công nghiệp…
Thứ tư, Quy hoạch sẽ tập trung phát triển hạ tầng nhằm tạo nền tảng cho sự phát tăng trưởng nhanh, ổn định và bền vững của vùng ĐBSCL. Trong lĩnh vực này, sẽ ưu tiên phát triển các hạ tầng có ý nghĩa quan trọng cấp quốc gia, cấp vùng như giao thông, năng lượng, và kết cấu hạ tầng phục vụ việc chuyển đổi mô hình phát triển của vùng ĐBSCL trong thời kỳ tiếp theo, đặc biệt là phát triển kinh tế nông nghiệp…
Tiếp tục thực hiện thay thế tất cả các nhà máy nhiệt điện than bằng các nhà máy điện sử dụng khí thiên nhiên/LNG và năng lượng tái tạo (mặt trời, gió…)…
Thứ năm, cần khoanh vùng quản lý, bảo tồn và khai thác hợp lý các di sản văn hóa, tín ngưỡng quan trọng ; chú trọng bảo tồn hệ sinh thái và môi trường của vùng ĐBSCL. Nỗ lực tái tạo hệ thống rừng ngập mặn và kết hợp phát triển rừng ngập mặn ven biển với kế hoạch xây dựng hệ thống đê, kè ngăn sóng, chống triều cường, chống sạt lở đất, nhằm tạo điều khiển bồi đắp phù sa, mở rộng bãi bồi ven biển…
Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang vô cùng kỳ vọng vào bản quy hoạch vùng ĐBSCL thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 sẽ không chỉ có chất lượng cao, mà còn phấn đấu để trở thành bản quy hoạch vùng điển hình, mẫu mực từ đó rút ra bài học kinh nghiệm cho việc xây dựng các quy hoạch vùng còn lại theo quy định.