Phương Tây nhất trí loại Nga khỏi SWIFT

Mỹ, Anh, Canada, Đức, Pháp, Ý và EU ngày 27/2 thông báo chặn kết nối của một số ngân hàng Nga khỏi hệ thống thanh toán quốc tế SWIFT vì hành động quân sự của Moscow tại Ukraine.

“Việc này sẽ đảm bảo các ngân hàng bị ngắt kết nối khỏi hệ thống tài chính toàn cầu và gây thiệt hại khả năng hoạt động toàn cầu của họ”, trích từ tuyên bố chung của các bên.

Quyết định loại một số ngân hàng Nga khỏi Hiệp hội Viễn thông Tài chính Liên ngân hàng Toàn cầu (SWIFT) nằm trong số loạt biện pháp trừng phạt tài chính bổ sung được công bố trong tuyên bố chung giữa Mỹ, Ủy ban châu Âu, Pháp, Đức, Italy, Anh và Canada.

Nhà Trắng còn tuyên bố sẽ có những biện pháp nhằm ngăn Ngân hàng trung ương Nga triển khai nguồn dự trữ quốc tế theo cách gây tổn hại đến sức ảnh hưởng của các lệnh trừng phạt, đồng thời hạn chế việc bán “hộ chiếu vàng” giúp giới giàu có Nga né tránh tác động của lệnh cấm vận.

Xem thêm: Điều gì sẽ xảy ra nếu Nga bị loại khỏi SWIFT?

Hiện chưa rõ ngân hàng nào của Nga nằm trong danh sách bị ngắt kết nối khỏi SWIFT.

SWIFT là từ viết tắt của Hiệp hội Viễn thông tài chính liên ngân hàng toàn cầu, được thành lập năm 1973 nhằm thay thế điện tín và hiện được hơn 11.000 tổ chức tài chính trên thế giới sử dụng để gửi tin nhắn và lệnh thanh toán bảo mật. Không có giải pháp thanh toán nào khác được chấp nhận trên toàn cầu, nên SWIFT được coi là hệ thống trọng yếu của nền tài chính thế giới.

Các chuyên gia giải thích rằng hệ thống này không chuyển tiền mà là truyền thông tin về giao dịch. Năm 2021, SWIFT ghi nhận trung bình 42 triệu tin nhắn mỗi ngày, gồm tin nhắn giao dịch tiền tệ, thương mại... để phục vụ việc thanh toán. Khoảng 1/2 số lượng thanh toán giá trị cao xuyên quốc gia đều đi qua SWIFT.

Xem thêm: Tín dụng trái phiếu Nga xuống mức ‘vô giá trị’

Việc loại Nga khỏi SWIFT sẽ gây thiệt hại đến nền kinh tế nước này ngay lập tức và về lâu dài, cắt Nga khỏi những giao dịch tài chính quốc tế và được xem là “lựa chọn hạt nhân tài chính”.

Loại các ngân hàng Nga khỏi SWIFT được coi là lựa chọn trừng phạt rất mạnh, khiến các tổ chức này về cơ bản không thể tiếp cận với hệ thống tài chính toàn cầu. Tuy nhiên, biện pháp này có thể dẫn đến hệ quả tốn kém cho các quốc gia khác, nhất là những nước chịu phụ thuộc vào Nga về năng lượng hay lương thực.

Quan chức Đức cho biết các đồng minh phương Tây cũng nhất trí áp dụng biện pháp hạn chế ngăn Ngân hàng Trung ương Nga "sử dụng giao dịch tài chính quốc tế để nâng đỡ đồng rouble". Những người giàu có tại Nga cũng không được phép sử dụng cái gọi là "hệ thống hộ chiếu vàng" để lấy quốc tịch châu Âu cho bản thân và thành viên gia đình.

Mỹ và Liên minh châu Âu sẽ thành lập tổ công tác "đảm bảo thực thi các biện pháp trừng phạt nhanh chóng và phong tỏa tài sản các cá nhân chịu lệnh trừng phạt, các thành viên gia đình và công ty của họ", quan chức Đức cho biết.

Năm 2012, Iran bị ngắt kết nối với SWIFT vì chương trình hạt nhân và khi đó, nước này mất một nửa doanh thu xuất khẩu dầu mỏ và 30% mậu dịch với nước ngoài. Năm 2019, Thủ tướng Nga lúc đó là ông Dmitry Medvedev nói rằng việc SWIFT ngắt kết nối với Nga tương tự như lời tuyên bố chiến tranh.

Xem thêm: ECB: Căng thẳng tại Ukraine có thể ảnh hưởng tiêu cực tới kinh tế Eurozone

Một số chuyên gia cho rằng nếu bị loại khỏi SWIFT, Nga có thể sử dụng các công cụ trước khi SWIFT ra đời như điện thoại, máy điện tín, email để thực hiện giao dịch liên ngân hàng. Nga cũng có thể tham gia các nền tảng khác, như Hệ thống thanh toán quốc tế xuyên biên giới (CIPS) mà Trung Quốc xây dựng từ năm 2015.