Chất vấn Bộ trưởng Bộ Tài chính về việc chèo kéo, mập mờ trong bán hợp đồng bảo hiểm

Tại phiên chất vấn của Ủy ban Thường vụ Quốc hội sáng ngày 18/3, Đại biểu Trần Đình Gia - Đoàn ĐBQH tỉnh Hà Tĩnh cho biết, hiện nay tình trạng người mua bảo hiểm được chào mời với chiết khấu cao, có tình trạng người tư vấn bảo hiểm chèo kéo khách hàng quá mức gây ảnh hưởng đến chất lượng bảo hiểm.

Bên cạnh đó, thời gian hợp đồng bảo hiểm thường rất dài, trong khi đó người tư vấn thường chỉ tư vấn những mặt tốt của bảo hiểm mà chưa nói rõ những quyền hạn và trách nhiệm khi tham gia, dẫn đến tình trạng người mua bảo hiểm không nắm chắc nội dung hợp đồng và thường bị thiệt thòi.

Đại biểu Trần Đình Gia đề nghị Bộ trưởng Bộ Tài Chính làm rõ những giải pháp để giải quyết vấn đề này trong thời gian tới.

Đặt vấn đề tại phiên chất vấn, Đại biểu Quốc hội Nguyễn Anh Trí - Đoàn ĐBQH Tp. Hà Nội cho biết, Bộ Tài chính đang xây dựng Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định 40 (2018), Nghị định 80 (2019) của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kinh doanh bảo hiểm, kinh doanh xổ số. Đại biểu Quốc hội Nguyễn Anh Trí đề nghị Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết Dự thảo Nghị định có điểm mới nào liên quan đến việc bán bảo hiểm và các tổ chức tín dụng để giải quyết các vướng mắc hiện nay.

Trả lời câu hỏi về việc chèo kéo trong bán hợp đồng bảo hiểm, Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết, các hành vi chèo kéo trong bán bảo hiểm là hành vi của các nhân viên bảo hiểm, công ty bảo hiểm. Về mặt quản lý, luật nghiêm cấm việc các cán bộ bảo hiểm tư vấn sai, tranh giành, lôi kéo, dùng các thủ đoạn lợi dụng những người chưa có nhận thức cao để bán bảo hiểm.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc trả lời chất vấn

Bộ Tài chính đã thực hiện kiểm tra, thanh tra khi có khiếu nại, xử phạt nghiêm minh, chuyển cho cơ quan điều tra các vụ việc có dấu hiệu sai phạm để cơ quan có thẩm quyền xử lý.

Về hợp đồng kéo dài, theo Bộ trưởng, trước đây, có những hợp đồng kéo dài hàng chục trang, gây sơ hở trong nắm bắt thông tin, gây thiệt hại cho người tham gia bảo hiểm. Tuy nhiên, khi sửa đổi Luật Kinh doanh bảo hiểm, cơ quan soạn thảo đã dành một chương cho hợp đồng bảo hiểm để đảm bảo hợp đồng bảo hiểm gọn hơn, rõ hơn, chặt chẽ hơn. Đồng thời cũng có quy định, trong vòng 21 ngày, nếu phát hiện hợp đồng bảo hiểm có sai sót thì người tham gia bảo hiểm có quyền đòi nhận lại tiền, công ty bảo hiểm phải trả lại cho người tham gia bảo hiểm.

Đại biểu Nguyễn Thị Hà - Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Ninh cho biết, thời gian qua, thị trường bảo hiểm nhân thọ, đặc biệt là các công ty bảo hiểm nhân thọ nước ngoài bán các sản phẩm thông qua các Tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng có nhiều sai phạm. “Đề nghị Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết kết quả xử lý sai phạm và giải pháp của Bộ trong thời gian tới để ngăn chặn các sai phạm này” - ĐB tỉnh Bắc Ninh chất vấn.

Đại biểu Nguyễn Công Hoàng đề nghị Bộ trưởng cho biết khung pháp lý trong để cấp phép đào tạo các đơn vị môi giới bảo hiểm trong thời gian tới?

Đại biểu Lã Thanh Tân - Đoàn ĐBQH TP.Hải Phòng muốn biết quan điểm của Bộ trưởng về hiện nay việc giải quyết bồi thường thiệt hại tài sản hay tổn thất, thương tật về người và tài sản cho bên thứ ba theo hạn mức, trách nhiệm đã được cam kết còn gặp nhiều khó khăn, mức chi bảo hiểm thấp.

Trả lời đại biểu Lã Thanh Tân, Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết, vấn đề bồi thường thiệt hại đã được quy định rõ trong Luật Bảo hiểm năm 2023. Đối với việc thực hiện bồi thường thiệt hại chậm hoặc cố tình có kéo, gây ra tranh chấp hiện có hai kênh giải quyết, đó là gọi đến Cục Quản lý bảo hiểm sẽ có trách nhiệm giải quyết trong phạm vi phù hợp với chức năng, nhiệm vụ; Nếu có dấu hiệu lừa đảo hình sự sẽ được xử lý qua bộ phận điều tra hình sự.

Về phía Bộ Tài chính, Bộ trưởng cho biết đã chỉ đạo các công ty bảo hiểm thực hiện vấn đề này một cách nghiêm túc; công ty bảo hiểm nào dây dưa, không trả bảo hiểm thì Cục Quản lý bảo hiểm của Bộ Tài chính sẽ tổ chức thanh tra kiểm tra và giải quyết khiếu nại theo quy định.

Trả lời câu hỏi của đại biểu Nguyễn Công Hoàng, Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết, Bộ Tài chính xác định giá tối đa, còn giá cụ thể do Bộ Y tế quyết định. Vì vậy, đối với chức năng, nhiệm vụ và phạm vi công tác của từng bộ, từng bộ có nhiệm vụ kiểm tra, xử lý trong phạm vi. Bộ Tài chính chỉ hướng dẫn chung về chuẩn mực, về giá và hướng dẫn chung về cách xác định giá.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng như đại biểu nêu, trong đó có đó nguyên nhân chủ quan, nguyên nhân khách quan khiến kết quả của cơ quan định giá sai; việc sử dụng phương pháp định giá khác nhau dẫn tới kết quả khác nhau và cách hiểu khác nhau. Việc xác định giá khởi điểm trong khi nhận thức cũng chưa nhiều, chưa đồng nhất. Vì vậy, vấn đề này cần được tuyên truyền và giải thích, để thống nhất cùng quan điểm. Cũng không loại trừ một số công ty cấu kết các doanh nghiệp để nâng giá và bị xử lý hình sự, ảnh hưởng đến quá trình là xác định giá.

Về bảo hiểm nhân thọ, Bộ trưởng Bộ tài chính cho biết, chúng ta có 19 công ty bảo hiểm và chỉ có 2 công ty bảo hiểm trong nước và 17 công ty bảo hiểm liên doanh và nước ngoài. Việc hoạt động chủ yếu do đại lý và nhân viên ở trong nước thực hiệ.

“Khi liên kết bán qua ngân hàng có thể do hành vi của nhân viên ngân hàng, cũng chưa xác định rõ vai trò của các Chủ tịch, lãnh đạo các ngân hàng thương mại, cũng có thể do bảo hiểm liên kết để hưởng chi phí dịch vụ. Tuy vậy, trong quá trình thực hiện, vai trò thanh tra, kiểm tra còn thiếu về định hướng, quản lý dẫn tới tình trạng nhân viên tư vấn sai, ảnh hưởng đến quyền lợi của người tham gia bảo hiểm. Vì vậy, Bộ Tài chính xây dựng quy trình thanh tra kiểm tra để đảm bảo đúng quy định” - Bộ trưởng Bộ Tài chính nói.