Giá hàng hóa thế giới đang lên mức cao nhất gần 10 năm qua và có nguy cơ đẩy giá từ món sandwich cho tới những tòa nhà chọc trời lấp lánh, lên cao ngất.
Giá hàng hóa thế giới đang lên mức cao nhất gần 10 năm qua và có nguy cơ đẩy giá từ món sandwich cho tới những tòa nhà chọc trời lấp lánh, lên cao ngất.
Sự tham gia của khoảng 1 tỷ người vào nền kinh tế toàn cầu đã đẩy mạnh nhu cầu đối với sắt, đồng, dầu. Nguyên liệu cũng là yếu tố cần thiết đối với các nhà máy cũng như nhân công. Trong khi dân số của quốc gia này đã giảm vào năm 2020 thì giá hàng hóa vẫn đang tăng từng ngày.
Giá đồng - kim loại công nghiệp quan trọng nhất thế giới đã vượt mức 10.000 USD mỗi tấn lần đầu tiên từ năm 2011. Trong khi đó, giá đậu tương lên mức cao nhất 8 năm. Chỉ số S&P GSCI, thước đo giá của 24 nguyên vật liệu thô đã tăng 24% từ đầu năm 2021.
Xem thêm: Hạt gạo Việt Nam tại Anh Quốc: Thị trường và thương hiệu
Giá lithium carbonate ở Trung Quốc đã tăng hơn 100% trong năm 2021 do nhu cầu nội địa tăng vọt, sau 3 năm liên tiếp giá mặt hàng này giảm sút. Giá đất hiếm neodymium-praseodymium (NdPr) oxide, loại dùng trong motor điện tăng khoảng 40%. Giá cobalt, một kim loại để làm pin cũng tăng chừng đó.
Không chỉ các nguyên vật liên quan đến ôtô điện, mà những nguyên vật liệu liên quan đến xe chạy động cơ đốt trong cũng leo thang. Giá palladium - kim loại sử dụng trong bộ lọc khí thải ôtô cũng tăng lên mức kỷ lục là hơn 3.000 USD/ounce vào tuần trước, trong bối cảnh châu Âu và Trung Quốc siết chặt các tiêu chuẩn khí thải.
Giá dầu - một nguồn năng lượng chủ đạo của thế giới cũng nằm trong xu hướng tăng giá mạnh mẽ của hàng hoá cơ bản. Từ đầu năm 2021 đến nay, giá dầu đã tăng khoảng 40% và trở lại mức trước đại dịch Covid-19.
Chính phủ các quốc gia giàu, dẫn đầu là Mỹ, hiện cũng đang lên kế hoạch tăng cường đầu tư cơ sở hạ tầng vào các cảng, đường bộ và đường cao tốc. Động thái này cũng sẽ thúc đẩy nhu cầu. Hơn nữa, những dự định về việc thay thế động cơ đốt trong bằng động cơ điện và xây dựng cơ sở hạ tầng cho các trạm sạc pin cũng được đẩy mạnh. Có thể thấy, "cuộc cách mạng xanh" sẽ cần đến một số vật liệu tương tự như cuộc cách mạng công nghiệp.
Dẫu vậy, không phải loại hàng hóa nào cũng tăng do nhu cầu. Trong khi giá dầu và lithium tăng lên, điều này phần nào phản ánh nguồn cung đang bị hạn chế. OPEC đã hạn chế sản lượng và có thể tăng giá khi mọi loại giá hàng hóa cũng đi lên.
Xem thêm: Bất chấp Covid-19, xuất nhập khẩu Việt Nam vẫn tăng cao nhất trong 10 năm
Theo Giovanni Staunovo, chuyên gia phân tích hàng hóa tại UBS Group, ngân hàng này kỳ vọng giá hàng hóa tăng khoảng 10% trong năm tới. Yếu tố quan trọng nhất hỗ trợ cho giá hàng hóa là kinh tế thế giới hồi phục và các quốc gia đẩy nhanh quá trình tái mở cửa.
Goldman Sachs cũng dự báo giá có thể tăng thêm 13,5% trong 6 tháng tới, trong đó, giá dầu sẽ chạm mốc 80 USD mỗi thùng và đồng lên mức 11.000 USD mỗi tấn.
Giá các nguyên vật liệu thô lên cao đang kéo theo giá cả nhà cửa cho tới tới thực phẩm, giấy vệ sinh, tã lót cũng tăng theo. Đồng thời, làm dấy lên nỗi sợ về lạm phát khắp nơi trên thế giới. Trên thị trường tài chính, các quỹ đầu tư đang đặt cược lớn vào khả năng thị trường hàng hóa sẽ tiếp tục tăng giá trong thời gian tới.
"Đà tăng của thị trường hàng hóa trong năm qua chắc chắn sẽ dẫn tới tình trạng lạm phát cao trong mùa hè này. Trong vài tháng tới, lạm phát tại các quốc gia như Mỹ có thể lên mức cao chưa từng thấy trong gần 10 năm nay", IHS Markit viết trong báo cáo công bố hôm 29/4.
Tuy nhiên, theo một số chuyên gia, thị trường hàng hóa trở nên "bỏng tay" nhưng không có nghĩa đây là khởi đầu của một "siêu chu kỳ".
Theo ông Stephen Hare của Oxford Economics, quy mô tăng trưởng về nhu cầu trong những năm tới sẽ không giống như khi Trung Quốc đẩy nhanh quá trình công nghiệp hóa và "châm ngòi" cho "siêu chu kỳ" trong thập kỷ đầu tiên của thế kỷ này. Hơn nữa, năng suất dư thừa cũng sẽ giúp hạn chế đà tăng của giá năng lượng.
Khi người lao động quay trở lại văn phòng, nhu cầu của thế giới sẽ chuyển từ hàng hóa về lại dịch vụ. Khi đó, nhu cầu về kim loại để sản xuất đồ điện tử hay thiết bị nhà bếp sẽ giảm xuống, nhóm phân tích tại JPMorgan Chase & Co nhận định.
Cũng theo Capital Economics, sau khi lên kỷ lục trong tuần trước, giá quặng sắt sẽ giảm khoảng 20% vào cuối năm nay từ mức hiện tại. Giá đồng, từng vượt 10.000 USD/tấn trong tháng 4, cũng sẽ giảm về 8.250 USD/tấn trong quý IV.
"Chúng tôi cho rằng giá cả sẽ tiếp tục tăng trong thời gian tới, nhưng đây giống như là thời kỳ đi lên trong một chu kỳ kinh doanh hơn là một siêu chu kỳ", theo Jumana Saleheen, Giám đốc kinh tế tại CRU nhận định.
