Con đường đến với nền kinh tế ‘Goldilocks’ của Fed trở nên phức tạp 

Cụ thể, số việc làm và tăng trưởng tiền lương cao hơn dự kiến của Phố Wall chỉ cho thấy Fed đang bước đi khó nhọc như thế nào.

Theo lý thuyết, một thị trường việc làm mạnh mẽ và tiền lương tăng cao là vấn đề hết sức quan ngại trong bối cảnh Fed đang thắt chặt chính sách tiền tệ. 

Bà Aneta Markowska, Kinh tế trưởng của Ngân hàng Jefferies, nhận định trong một bài phân tích về báo cáo việc làm mới: “Fed không thể ngơi tay ở thời điểm hiện tại, họ sợ kỳ vọng lạm phát sẽ lên cao hơn. Tăng trưởng tiền lương hiện nay tương quan với lạm phát gần mức 4%. Điều đó chứng tỏ Fed vẫn còn nhiều việc cần làm”.

Việc làm mới tại Mỹ đã tăng thêm 263.000 trong tháng 11, vượt xa ước tính 200.000 của Dow Jones. Tiền lương tăng 0,6% trong tháng, gấp đôi ước tính, trong khi thu nhập trung bình mỗi giờ trong 12 tháng tăng 5,1%, trên mức dự báo 4,6%.

Tất cả những yếu tố trên cho thấy Fed sẽ phải tiếp tục tăng lãi suất, dù với quy mô nhỏ hơn một chút so với 4 lần tăng 75 điểm cơ bản liên tiếp kể từ tháng 6. 

Từ đầu năm đến nay, ngân hàng trung ương Mỹ đã nâng lãi suất tổng cộng 375 điểm cơ bản. Số liệu việc làm tháng 11 cho thấy các động thái chính sách vừa qua không tạo nhiều tác động đến thị trường lao động.

Xem thêm: Khả năng cao Fed sẽ hạ tốc độ tăng lãi suất

Bà Elizabeth Crofoot, nhà kinh tế cấp cao tại hãng phân tích Lightcast, cho biết: “Chúng tôi thực sự chưa thấy tác động của chính sách tiền tệ đến thị trường lao động và thật đáng ngại nếu Fed xem tăng trưởng việc làm như một thước đo quan trọng cho những nỗ lực của họ”.

Phần lớn các phân tích của Phố Wall đều có cân nhắc đến bình luận hôm 30/12 của Chủ tịch Fed Jerome Powell sau khi báo cáo việc làm được công bố. Các vấn đề về chuỗi cung ứng, tăng trưởng trên thị trường nhà ở và chi phí lao động, đặc biệt là tiền lương, là các chỉ báo mà “thuyền trưởng” Fed đang theo dõi sát sao.

Trong bài phát biểu tại Viện Brookings, ông Powell kỳ vọng Fed có thể sẽ cắt giảm quy mô các đợt tăng lãi suất sắp tới.

Đồng thời, ông lưu ý rằng ngân hàng trung ương Mỹ có thể sẽ phải kéo lãi suất lên cao hơn so với dự đoán trước đây của các nhà hoạch định chính và duy trì chúng ở đó trong một thời gian dài.

Joseph LaVorgna, nhà kinh tế trưởng của Mỹ tại SMBC Nikko Securities, cho biết: “Báo cáo việc làm tháng 11 chính là điều mà Chủ tịch Powell lo lắng nhất. Tiền lương đang tăng cao hơn năng suất do nguồn cung lao động tiếp tục giảm. Để khôi phục cung cầu lao động, chính sách tiền tệ cần phải được thắt chặt hơn và duy trì như vậy trong một thời gian dài hơn”.

Tuy nhiên, kỳ vọng về nền kinh tế Mỹ phục hồi đáng kể là chưa biến mất hoàn toàn. Chủ tịch Powell nói, Fed vẫn có thể thực hiện một cú “hạ cánh mềm”. Trong kịch bản này, Mỹ có thể không suy thoái hoặc chỉ suy thoái nông, tuy nhiên vẫn đi kèm với một giai đoạn tăng trưởng dưới xu hướng dài hạn và tỷ lệ thất nghiệp có thể đi lên một chút.

Song, để nền kinh tế lớn nhất thế giới hạ cánh mềm, các nhà hoạch định cần các yếu tố gồm: nhu cầu lao động sụt giảm nhưng không xảy ra hiện tượng sa thải hàng loạt, các nút thắt chuỗi cung ứng tiếp tục nới lỏng, xung đột tại Ukraine chấm dứt, và giá nhà ở đảo chiều đi xuống.

Xét riêng đối với thị trường lao động, mức tăng việc làm hàng tháng phải hạ xuống 175.000 để đáp ứng yêu cầu nói trên. Tính trung bình năm 2022, Mỹ hiện tạo ra khoảng 392.000 việc làm mới mỗi tháng.

Ông Mark Zandi, kinh tế trưởng tại Moody’s Analytics, cho hay: “Điều đáng thất vọng nhất là tăng trưởng tiền lương quá cao. Kể từ đầu năm, chỉ số này vẫn loanh quanh mức 5%.... Tiền lương là điều chúng ta cần lo lắng nhất. Triển vọng lạm phát, dù còn rất khó đoán, vẫn phù hợp với kịch bản Goldilocks. 263.000 việc làm mới so với 200.000 việc làm mà Phố Wall dự báo cũng không khác biệt nhiều”.

Xem thêm: Bộ trưởng Tài chính Mỹ: Thị trường lao động không thể vững mạnh lâu dài nếu lạm phát tiếp tục bật tăng