Cùng Cafedautu.vn tìm hiểu khái niệm Thị phần là gì? Vai trò của thị phần và cách xác định thị phần doanh nghiệp tại Việt Nam.
Cùng Cafedautu.vn tìm hiểu khái niệm Thị phần là gì? Vai trò của thị phần và cách xác định thị phần doanh nghiệp tại Việt Nam.
Thị phần (Market share) là phần thị trường tiêu thụ sản phẩm, dịch vụ mà doanh nghiệp nào đó đang chiếm lĩnh hoặc có thể hiểu là sự phân chia thị trường của doanh nghiệp đối với các đối thủ cạnh tranh khác trong ngành.
Mức độ tập trung hóa của người bán trong một thị trường nhất định được thể hiện qua số liệu về tỷ trọng thị trường.
Thị phần được thể rõ qua các sản phẩm, dịch vụ tiêu thụ của mỗi doanh nghiệp so với tổng sản phẩm tiêu thụ của các doanh nghiệp khác trên toàn thị trường. Để đảm bảo chiếm lĩnh được thị phần cao trước các đối thủ của mình và đạt được kết quả đã đề ra, doanh nghiệp, công ty thường thực hiện các chiến lược marketing, kinh doanh cho riêng mình như: chính sách giá phù hợp, triển khai những chương trình khuyến mại, event giới thiệu sản phẩm mới…. Ngoài ra, sau khi chiếm lĩnh thị phần lớn các doanh nghiệp cũng cần hoạch định những chiến lược mới để bảo vệ thị phần.
Nếu như khoản thị phần tương đối lớn hơn 1, có thể thấy doanh nghiệp đó được hưởng lợi thế cạnh tranh dẫn đầu thị phần tốt hơn thị trường của đối thủ.
Ngược lại, thị phần tương đối nhỏ hơn 1 thì đối thủ cạnh tranh đang dẫn trước về lợi thế cạnh tranh hơn so với doanh nghiệp đang hoạt động của bạn. Còn khi thị phần tương đối giữ ở mức bằng 1, điều này được hiểu lợi thế cạnh tranh thị phần doanh nghiệp của bạn bằng lợi thế cạnh tranh của đối thủ trên thị trường.
Thị phần của doanh nghiệp được xác định bằng tổng doanh số bán hàng đạt được chia cho tổng doanh số của thị trường hàng hóa, dịch vụ đó. Hoặc thị phần có thể bằng toàn bộ số lượng sản phẩm mà doanh nghiệp đó bán được chia cho tổng số các sản phẩm cùng loại đã được tiêu thụ rộng rãi trên thị trường.
- Thị phần = Tổng doanh số bán hàng của doanh nghiệp / Tổng doanh số chung của thị trường.
Hoặc:
- Thị phần = Tổng số hàng hóa bán ra của doanh nghiệp / Tổng sản phẩm tiêu thụ của thị trường.
Ngoài ra, thị phần tương đối còn được tính với 2 công thức:
- Thị phần tương đối = Tổng doanh số thu bán ra thu được của doanh nghiệp / Tổng doanh số của đối thủ cạnh tranh thu được trong thị trường.
Hoặc
- Thị phần tương đối = Tổng sản phẩm bán ra của doanh nghiệp / Tổng số sản phẩm bán ra của đối thủ cạnh tranh trên thị trường.
=> Xem thêm: Thị trường chứng khoán là gì? Nguyên tắc hoạt động, vai trò và những lưu ý khi tham gia thị trường chứng khoán
Dù doanh nghiệp kinh doanh, buôn bán sản phẩm, dịch vụ nào cũng cần phải tìm hiểu và nắm rõ được vị trí doanh nghiệp của mình đang ở đâu, có những điểm mạnh, điểm yếu gì so với các đối thủ cạnh tranh khác, thị phần mang đến những cơ hội và thách thức gì… Để từ đó doanh nghiệp có thể triển khai những chiến lược kinh doanh hợp lý, đúng đắn. Bởi vậy thị phần có vai trò đặc biệt quan trọng, thúc đẩy hoạt động doanh nghiệp.
Thị phần là một dấu hiệu cho thấy khả năng cạnh tranh tương đối cao của các sản phẩm hay dịch vụ của một doanh nghiệp nào đó. Khi tổng thị trường của một sản phẩm hoặc dịch vụ nào đó tăng lên, một doanh nghiệp duy trì lâu dài thị phần của mình thì sẽ tăng doanh thu ở mức độ và tốc độ tương ứng như tổng thị trường. Một doanh nghiệp đang trên đà phát triển thị phần sẽ kéo theo doanh thu tăng nhanh hơn các đối thủ cạnh tranh.
Việc xác định thị phần giúp những người doanh nghiệp có thể nhìn nhận tốt hơn tốc độ phát triển của doanh nghiệp trong từng phân khúc của thị trường. Từ đó, phát triển những chiến lược kinh doanh đúng đắn, sáng suốt.
Thị phần là cơ sở dữ liệu giúp doanh nghiệp có thể bổ sung thêm nguồn lực và tăng động lực phát triển công ty lên nhiều lần.
Thị phần tăng có thể cho phép một công ty đang phát triển đạt được quy mô hoạt động lớn hơn và cải thiện rõ rệt khả năng sinh lời.
=> Xem thêm: Hàng hóa là gì? Đặc trưng, phân loại và thuộc tính cơ bản của hàng hóa
Tại Việt Nam, ngành hàng rượu - bia - nước giải khát, giá cả giữa các thương hiệu là tương đương nhau, ta hoàn toàn có thể sử dụng cả hai công thức để tính toán thị phần. Theo ước tính của VCSC (công ty cổ phần chứng khoán Bản Việt), năm 2018, doanh số bán ra của ngành hàng rượu - bia - nước giải khát vào khoảng 59,96 nghìn tỷ đồng. Dựa vào báo cáo tài chính, năm 2018, doanh thu của Habeco (tổng công ty Bia - Rượu - Nước giải khát Hà Nội) đạt 8994 tỷ đồng.
Ví dụ ta có:
- Tổng doanh số bán của thị trường Bia: 59,96 nghìn tỷ đồng
Doanh số bán của Habeco: 8994 tỷ đồng
Vậy ta có thể tính được thị phần của Habeco trong thị trường rượu - bia - nước giải khát là: 8994 tỷ đồng/59960 tỷ đồng = 15 (%).
Tương tự, ta cũng có thể tính được thị phần của các doanh nghiệp khác trong cùng ngành hàng đó như Sabeco, Heineken, Carlsberg,..
Thị phần đóng một vai trò rất quan trọng trong quá trình kinh doanh của các thương hiệu lớn. Không phải ngẫu nhiên mà các doanh nghiệp lớn như Grab, Tiki, Shopee,.. sẵn sàng sống chết tranh giành nhau để chiếm được từng 0,1% thị phần mặc cho có phải chịu khoản lỗ lên đến hàng nghìn tỷ đồng. Họ hiểu rằng một khi đã chiếm lĩnh được thị trường và là người dẫn đầu thị trường đó (Market leader) như cách mà Viettel, Milo hay Lavie đang làm thì việc hoàn lỗ và kinh doanh phát triển sẽ trở nên dễ dàng hơn rất nhiều.
=> Xem thêm: Thu nhập là gì? Những thu nhập nào phải chịu thuế hay miễn thuế
