Cùng Cafedautu.vn tìm hiểu khái niệm thu nhập là gì? Những thu nhập nào phải chịu thuế hay miễn thuế và phân loại thu nhập cá nhân của người lao động.
Cùng Cafedautu.vn tìm hiểu khái niệm thu nhập là gì? Những thu nhập nào phải chịu thuế hay miễn thuế và phân loại thu nhập cá nhân của người lao động.
Thu nhập (Income) là số tiền mà một cá nhân, doanh nghiệp nhận được trong một khoảng thời gian nhất định từ công việc dịch vụ hoặc hoạt động nào đó.
Thu nhập cá nhân có thể gồm các khoản như tiền công, tiền lương, tiền cho thuê tài sản, lợi nhuận trong kinh doanh. Đối với mỗi cá nhân, thu nhập phát sinh từ nhiều nguồn khác nhau, có thể từ lao động, từ việc sở hữu một số giấy tờ có giá trị do được thừa kế, được tặng cho...
Thu nhập doanh nghiệp là doanh thu còn lại của một công ty sau khi trừ đi tất cả các chi phí và thuế liên quan. Trong trường hợp này, thu nhập được gọi là lợi nhuận (Earnings). Tất cả các hình thức thu nhập đều phải chịu thuế.
Ở hầu hết các quốc gia, thu nhập kiếm được qua quá trình lao động đều bị chính phủ đánh thuế. Doanh thu được tạo ra bởi thuế thu nhập sẽ tài trợ cho các hành động và chương trình theo quy định của chính phủ.
=> Xem thêm: Trái phiếu là gì? Đặc điểm, phân loại và những rủi ro khi đầu tư trái phiếu
Thu nhập cá nhân của người lao động được chia thành hai loại:
- Loại thứ nhất là thu nhập nhận từ tiền lương, tiền thưởng, tiền lãi cổ phần đầu tư vào công ty… Khoản tiền này người lao động lĩnh trực tiếp từ nơi mình làm việc. Số tiền này phụ thuộc vào tình hình sản xuất, kinh doanh của công ty cũng như thành tích lao động của người lao động.
- Loại thứ hai là các nguồn thu nhập ngoài lương như: tiền trợ cấp thất nghiệp, tiền bảo hiểm đóng theo quỹ, đây sẽ là các khoản thu nhập ngoài tiền lương cứng không mang tính chất trực tiếp và tức thì. Các khoản này người lao động có thể sẽ không nhận trực tiếp từ doanh nghiệp.
Ngoài ra, thu nhập có thể phát sinh thông qua việc đầu tư vào các kênh giao dịch tài chính như bất động sản, cổ phiếu, trái phiếu. Ví dụ, một nhà đầu tư nếu nắm giữ cổ phiếu sẽ có thu nhập dưới dạng cổ tức là 5% hàng năm.
=> Xem thêm: Bán khống là gì? Làm thế nào để bán khống và những lưu ý về rủi ro khi thực hiện
Theo khoản 2 Điều 2, Thông tư 111/2013/TT-BTC, thu nhập phải chịu thuế có được từ tiền lương, tiền công là khoản thu nhập cố định mà người lao động nhận được từ người sử dụng lao động, bao gồm:
1. Các khoản tiền lương, tiền công và các khoản thu nhập có tính chất tiền lương, tiền công dưới các hình thức bằng tiền hoặc không bằng tiền.
- Tiền thù lao nhận được dưới các hình thức như: tiền hoa hồng đại lý bán hàng, tiền hoa hồng môi giới, tiền tham gia các đề tài nghiên cứu khoa học, kỹ thuật, các đề án, dự án, tiền nhuận bút, hoạt động giảng dạy, tham gia các hoạt động văn hóa, nghệ thuật, tiền từ dịch vụ quảng cáo, thù lao khác…
- Tiền nhận được từ tham gia hội đồng quản trị doanh nghiệp, hiệp hội kinh doanh, ban quản lý dự án, ban kiểm soát doanh nghiệp, hội đồng quản lý, các hiệp hội nghề nghiệp và các tổ chức khác.
2. Các khoản thưởng có thể được tính bằng tiền hoặc không bằng tiền dưới mọi hình thức, kể cả thưởng bằng chứng khoán, trừ các khoản tiền thưởng sau:
Tiền thưởng kèm theo các danh hiệu cụ thể được Nhà nước phong tặng, tiền thưởng kèm theo giải thưởng quốc gia, quốc tế, một số cải tiến kỹ thuật, phát minh, sáng chế, được Nhà nước Việt Nam thừa nhận. Tiền thưởng về công lao phát hiện, khai báo hành vi vi phạm pháp luật với cơ quan Nhà nước có thẩm quyền.
Các khoản thu nhập được miễn thuế
Theo điểm i khoản 1 Điều 3 Thông tư 111/2013/TT-BTC, thu nhập từ tiền lương, tiền công được miễn thuế là khoản thu nhập từ phần tiền lương, tiền công làm việc ban đêm, làm thêm giờ được trả cao hơn so với tiền lương, tiền công làm việc ban ngày, làm việc trong giờ theo quy định của Bộ luật Lao động.
=> Xem thêm: Lãi suất ưu đãi là gì? Các hình thức cho vay và phương pháp tính lãi suất ngân hàng phổ biến
- Thứ nhất, các khoản thu nhập góp phần thực hiện đầy đủ hơn nguyên tắc phân phối theo lao động vì nó phản ánh nguyên tắc cơ bản của phân phối lao động.
- Thứ hai, thu nhập là đòn bẩy để phát triển kinh tế. Việc thực hiện đầy đủ các chế độ về thu nhập ngoài lương cho người lao động thể hiện sự đãi ngộ thỏa đáng đối với người lao động, khuyến khích họ trong công việc. Khi mà các doanh nghiệp cùng nhau nâng cao sản xuất, kinh tế của quốc gia sẽ phát triển.
- Thứ ba, các khoản thu nhập khác sẽ thúc đẩy người lao động làm tốt công việc mà doanh nghiệp đề ra.
- Thứ tư, các khoản thu nhập là từ hệ thống an sinh xã hội (bao gồm các khoản trợ cấp thất nghiệp, ốm đau, thai sản, bảo hiểm xã hội…) giúp người lao động yên tâm công tác, nhờ đó mà năng suất lao động sẽ ổn định và tăng lên.
