Phố Wall đang nóng lên với ý tưởng rằng nhân tố làm thay đổi cuộc chơi sắp tới sẽ là các đồng tiền kỹ thuật số do ngân hàng trung ương phát hành, dù Fed còn chần chừ với một dự án như vậy.
Phố Wall đang nóng lên với ý tưởng rằng nhân tố làm thay đổi cuộc chơi sắp tới sẽ là các đồng tiền kỹ thuật số do ngân hàng trung ương phát hành, dù Fed còn chần chừ với một dự án như vậy.
Được thúc đẩy bởi những quốc gia lớn như Trung Quốc và cả các nước nhỏ như Bahamas, tiền kỹ thuật số được coi như nhân tố mở đường cho một xã hội tương lai không có tiền mặt và đang thu hút mối quan tâm ngày càng lớn.
Tiền số do ngân hàng trung ương phát hành giống với tiền ảo như đồng Bitcoin hay đồng Ethereum ở một số phương diện nhất định nhưng lại có nhiều khác biệt quan trọng. Thay vì là một tài sản có thể mua đi bán lại với mức giá biến động chóng mặt nhưng lại có tính năng hết sức hạn chế, tiền kỹ thuật số do ngân hàng trung ương phát hành sẽ được sử dụng với những tính năng như tiền mặt và được chấp nhận rộng rãi. Ngoài ra, nó cũng được điều tiết đầy đủ như tiền giấy.
Chưa rõ khi nào Fed mới tính chuyện phát hành một đồng USD kỹ thuật số nhưng xu hướng này đã bắt đầu nổi lên trên thế giới.
Chuyên gia kinh tế trưởng Chetan Ahya của Morgan Stanley nhận định: "Một phong trào lớn phát hành tiền số của ngân hàng trung ương có thể tạo ra thay đổi lớn thực sự trong hệ thống tài chính. Nỗ lực phát hành tiền số của ngân hàng trung ương đang có đà mạnh dần với khoảng 86% ngân hàng trung ương trên thế giới xem xét ý tưởng tiền số".
Vào năm ngoái, một cuộc khảo sát của BIS cho thấy, gần như mọi ngân hàng trung ương trên thế giới đã ít nhiều nghiên cứu về tiền kỹ thuật số. Có khoảng 60% đang nghiên cứu tính khả thi và đã có 14% thực sự thử nghiệm hoặc đang trong giai đoạn phát triển loại tiền mới mẻ này.
Tổng Giám đốc IMF Kristalina Georgieva phát biểu tại một cuộc họp chung với WB mới đây cho rằng, những dạng tiền kỹ thuật số mới có thể tạo ra một cú huých quan trọng không kém đối với vai trò 'phao cứu sinh' của kiều hối đối với người nghèo và các quốc gia đang phát triển. Lợi ích lớn nhất sẽ thuộc về những người dễ tổn thương muốn gửi và nhận những khoản kiều hối nhỏ. Họ là những người đối mặt nhiều khó khăn nhất do đại dịch Covid-19.
Ngược lại, đối tượng có khả năng chịu thiệt khi ngân hàng trung ương phát hành tiền kỹ thuật số là một số định chế tài chính, bao gồm cả ngân hàng truyền thống và các công ty công nghệ tài chính. Những ngân hàng và công ty này có thể mất đi một nguồn tiền gửi do người dân sẽ chuyển một phần tiền của họ vào tài khoản ngân hàng trung ương thông qua tiền số. Ngoài ra, còn có những mối lo về bảo mật và vấn đề tích hợp.
Giới tài chính Mỹ đang thể hiện một quan điểm cởi mở và khá hào hứng với tiền ảo do ngân hàng trung ương phát hành.
Citigroup viết trong một báo cáo: "Cuộc đua hướng tới tiền kỹ thuật số 2.0 đã bắt đầu. Theo quan điểm của chúng tôi, đây không phải là một trò chơi có tổng bằng 0, mà có nhiều dư địa cho miếng bánh tiền kỹ thuật số tăng trưởng".
Nếu coi đây là một cuộc đua, thì Trung Quốc có vẻ đang là một trong những nước đi đầu. Năm 2020, nước này đã bắt đầu thử nghiệm đồng NDT kỹ thuật số, dẫn tới lo ngại rằng địa vị đồng tiền dự trữ của USD có thể bị đe dọa. Tuy nhiên, một báo cáo của ngân hàng Bank of America nói rằng nếu Mỹ phát hành USD kỹ thuật số, thì đồng tiền của Mỹ "vẫn sẽ giữ được sức cạnh tranh cao tương đối so với các đồng tiền khác".
Nhiều quốc gia khác cũng đã sớm thúc đẩy dự án tiền ảo của riêng mình, như Bahamas phát hành đồng Sand Dollar hay Campuchia phát hành đồng Bakong.
Fed hiện đang phối hợp với Viện Công nghệ Massachusetts (MIT) để đánh giá hiệu quả của một đồng USD kỹ thuật số. Nhưng hiện chưa rõ khi nào Fed sẽ xúc tiến để phát hành một đồng tiền như vậy.
Trong một báo cáo về chủ đề tiền số, ông Greg Baer, CEO của Bank Policy Institute, một tổ chức vận động hành lang của ngành ngân hàng Mỹ cảnh báo về nguy cơ làm suy yếu hệ thống ngân hàng truyền thống mà tiền số do ngân hàng trung ương phát hành có thể gây ra.
Ông Baer cho rằng, ảnh hưởng đối với tăng trưởng kinh tế có thể sẽ lớn, trừ phi ngân hàng trung ương cũng tiếp quản trách nhiệm cho vay hoặc trở thành một nguồn cấp vốn thường xuyên cho các ngân hàng. Hướng đi này còn nhiều bấp bênh, và các lựa chọn có thể mang lại những kết quả rất khác nhau.
ECB hiện đang thúc đẩy dự án có tên Britcoin, nhưng nói rằng đây sẽ chỉ là một đường dẫn cho các ngân hàng, giữ vai trò trung gian cho các tài khoản tiền kỹ thuật số.
