Tổn thương mắt do sử dụng thiết bị điện tử trong thời gian dài

Rối loạn điều tiết mắt

Do dịch bệnh COVID-19, cô con gái đang học lớp 3 của chị Nguyễn Thị Thanh (Quận 12) phải chuyển sang học online. Sau hơn một học kỳ học trực tuyến, con chị đã phải đeo cặp kính cận 2 độ. “Trước đó mắt bé bình thường, nhưng thời gian gần đây khi đi học trực tiếp trở lại, bé bảo nhìn thấy mờ và hay phải nheo mắt nên tôi đã đưa bé đi khám mới biết bé bị cận 2 độ. Do trong suốt mùa dịch, bé không được ra ngoài chơi mà chỉ xem tivi và phải học online trên điện thoại nên mắt mới bị cận”, chị Nguyễn Thị Thanh cho biết.

Còn chị Trần Thị Thúy (thành phố Thủ Đức, TP Hồ Chí Minh) cũng cho biết, dạo gần đây, chị thấy cậu con trai mỗi khi ngồi viết bài mắt cứ dí sát vào vở, còn khi nhìn vào màn hình máy tính lại hay nheo mắt. “Trước khi dịch, ngoài thời gian đi học trên lớp, tôi hay cho con học mấy lớp ngoại khóa như học võ, học vẽ nên bé cũng ít sử dụng điện thoại hay xem ti vi. Nhưng thời gian dịch ở nhà, vì không biết làm gì nên vợ chồng tôi cho bé sử dụng điện thoại, máy vi tính để bé học online và để giải trí. Giờ thì tôi thấy có vẻ bé nghiện điện thoại và không thích hoạt động như trước kia nữa”, chị Trần Thị Thúy kể.

Bác sĩ CKII Nguyễn Thành Luân, khoa Mắt Bệnh viện Đại học Y dược TP Hồ Chí Minh cho biết, bệnh viện đã tiếp nhận rất nhiều trường hợp người lớn và trẻ em đi khám mắt sau dịch COVID-19, chủ yếu là bệnh khô mắt và rối loạn điều tiết. Chẳng hạn như mới đây, bệnh viện tiếp nhận điều trị cho một bệnh nhi nam 7 tuổi ngụ ở TP Hồ Chí Minh vì bé thường xuyên than nhức đầu, đồng thời khi xem tivi hay nheo mắt. Các bác sĩ đã khám và chụp MRI cho bệnh nhi nhưng không tìm ra bệnh.

Qua khai thác bệnh sử, gia đình cho biết thời gian nghỉ học dài ngày do dịch, bé thường xuyên sử dụng điện thoại để chơi game. Qua khám mắt, bác sĩ không thấy tổn thương nhưng khi đo khúc xạ phát hiện bệnh nhi bị cận 2 độ. Bệnh nhi được chẩn đoán là cận thị rối loạn điều tiết. Theo đó, đối với trường hợp này, bác sĩ khuyến cáo hạn chế tối đa cho bé sử dụng thiết bị điện tử, trừ việc học và đo độ khúc xạ lại sau mỗi 3 tháng.

Tương tự, một bệnh nhân nữ 25 tuổi đến bệnh viện khám vì mắt thường xuyên mỏi và nhức. Qua khai thác, bệnh nhân này làm việc văn phòng. Trong mùa dịch, bệnh nhân này phải làm việc online tại nhà, thường xuyên sử dụng máy tính trên 8 giờ/ngày. Qua thăm khám, 2 mắt của nữ bệnh nhân thấy có hiện tượng viêm giác mạc chấm nông do khô mắt. Các bác sĩ chẩn đoán, bệnh nhân bị viêm giác mạc chấm nông, khô mắt, rối loạn điều tiết phải điều trị bằng nước mắt nhân tạo và được hướng dẫn vệ sinh thị giác.

Khi nào cần đi khám mắt?

Bác sĩ Nguyễn An Pháp, Bệnh viện Đại học Y dược TP Hồ Chí Minh cơ sở 3 cho biết, việc sử dụng máy tính, điện thoại nhiều nhất là những người làm công việc văn phòng và phải tiếp xúc với màn hình máy tính ít nhất 8 tiếng mỗi ngày; trẻ em nhìn chằm chằm vào máy tính bảng hoặc sử dụng máy tính trong ngày ở trường là những đối tượng có nguy cơ mắc phải hội chứng thị giác màn hình. Đây là bệnh lý về mắt nghiêm trọng.

“Hội chứng thị giác máy tính xảy ra vì nhu cầu thị giác của công việc vượt quá khả năng thị giác của cá nhân người thực hiện chúng. Nguy cơ bị thị giác máy tính lớn nhất là những người sử dụng máy tính hai hoặc nhiều giờ liên tục mỗi ngày”, bác sĩ Nguyễn An Pháp cho biết.

Theo bác sĩ Nguyễn An Pháp, nhiều người chỉ bị thị giác máy tính tạm thời và triệu chứng sẽ giảm sau khi ngừng sử dụng máy tính. Tuy nhiên, một số người có thể tiếp tục bị thị giác máy tính như nhìn xa bị mờ, ngay cả sau khi ngừng làm việc máy tính. Nếu không được giải quyết các nguyên nhân của thị giác máy tính, các triệu chứng sẽ tiếp tục tái diễn và có thể tồi tệ hơn nếu tiếp tục sử dụng máy tính trong tương lai.

“Hội chứng thị giác màn hình nếu để lâu không khắc phục mắt sẽ có nguy cơ biến chuyển thành các bệnh lý nguy hiểm. Do đó, hãy chủ động bảo vệ mắt đúng cách để đôi mắt của bạn luôn sáng khỏe tinh anh”, bác sĩ Nguyễn An Pháp nhấn mạnh.

Bác sĩ Nguyễn Thành Luân cho biết, khi thấy có hiện tượng như nheo mắt, nhức đầu, mờ mắt thì cần phải đi đến ngay các cơ sở y tế khám mắt. Để khắc phục và phòng ngừa hội chứng thị giác màn hình cần giảm thời gian ngồi trước máy tính, nguyên tắc 20-20-20 (20 phút làm việc với máy tính – nhìn ra xa 20 feet (khoảng 6m) trong 20 giây. Chỉnh độ sáng màn hình không quá sáng, không quá tối. Tránh nguồn sáng gần đó chiếu vào màn hình gây hiệu ứng lóa, nếu cần nguồn sáng phụ thì nên chiếu từ phía trên và từ sau màn hình. Khoảng cách từ mắt đến màn hình 1,5 lần khoảng cách đường chéo của màn hình; góc màn hình nên thấp hơn tầm mắt 15-20 độ.

“Hạn chế sử dụng điện thoại cho trẻ học online do màn hình quá nhỏ; tổng thời gian dùng máy tính nên dưới 7 giờ/ngày; sử dụng nước mắt nhân tạo và nhớ chớp mắt khi đang dùng máy tính; ăn nhiều rau củ quả màu đỏ, cam, vàng, các loại hải sản, cá...”, bác sĩ Nguyễn Thành Luân khuyến cáo thêm.