Nhận định mới nhất về gần 200 trẻ mắc viêm gan không rõ nguyên nhân

1. Những báo cáo lâm sàng mới nhất về các trường hợp viêm gan không rõ nguyên nhân ở trẻ em

Tính đến ngày 27/ 4, 55 trường hợp đã được báo cáo ở 12 quốc gia trong Liên minh Châu Âu: Áo, Bỉ, Đan Mạch, Pháp, Đức, Ireland, Ý, Hà Lan, Na Uy, Ba Lan, Romania và Tây Ban Nha. 12 trường hợp đã được phát hiện ở Israel và 1 trường hợp đã được báo cáo ở Nhật Bản. Trước đó, ngày 20/4, 111 trường hợp đã được báo cáo ở Vương quốc Anh. 

Tại Hoa Kỳ, đã có 9 trường hợp ở Alabama, 2 trường hợp ở Bắc Carolina và 3 trường hợp ở Illinois. Bang Wisconsin ngày 27/4 thông báo, bang đang điều tra ít nhất 4 trường hợp tương tự ở trẻ em, và theo Cơ quan Y tế Wisconsin, đã có 1 trường hợp tử vong được báo cáo.

Theo Cảnh báo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) ngày 23/4, 17 trẻ em được yêu cầu ghép gan và một trẻ đã tử vong. Cảnh báo không nêu rõ trường hợp tử vong. Sở Dịch vụ Y tế Wisconsin không xác nhận liệu trường hợp tử vong được báo cáo của họ có được đưa vào thông báo của WHO hay không hay là thông báo riêng biệt.

Gần 200 trường hợp viêm gan không rõ nguyên nhân ở trẻ em trên toàn cầu đã được báo cáo, theo Trung tâm Phòng ngừa và Kiểm soát Dịch bệnh Châu Âu (ECDC). Các bệnh nhân có độ tuổi từ 1 tháng đến 16 tuổi. Điều đáng nói là những trường hợp này có kết quả xét nghiệm âm tính với viêm gan A, B, C, D và E - những loại vi rút phổ biến có thể gây viêm gan cấp tính. Các tác nhân gây bệnh phổ biến nhất trong những trường hợp này là adenovirus và SARS-CoV-2, theo ECDC.

2. Không liên quan đến vaccine phòng COVID-19 và bệnh COVID-19

Cảnh báo của WHO nêu rõ, không có mối liên hệ nào giữa những trường hợp này và việc tiêm chủng COVID-19 vì "đại đa số trẻ em bị ảnh hưởng không được tiêm vaccine COVID-19".

Một báo cáo mới nhất từ Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC) về 9 trường hợp ở Alabama cho thấy không có mối liên hệ nào với COVID-19. Tất cả các bệnh nhân đều có kết quả xét nghiệm âm tính với SARS-CoV-2 và các ca bệnh không có tiền sử nhiễm COVID trước đó, theo Báo cáo hàng tuần về bệnh tật và tử vong được công bố vào ngày 29/4. Các trường hợp được xác định trong khoảng thời gian từ tháng 10 đến tháng 11/2021.

3. Liệu có phải do adenovirus?

Theo ECDC và WHO, khoảng 75% trẻ em bị ảnh hưởng ở Anh và 50% trường hợp ở Scotland có kết quả xét nghiệm dương tính với adenovirus, cho thấy có thể có mối liên hệ giữa những trường hợp viêm gan nặng và vi rút này. Trước đó adenovirus được ghi nhận có thể gây viêm gan ở trẻ em, và thường chỉ xảy ra ở những trẻ bị suy giảm miễn dịch.

Cảnh báo của ECDC cho biết: "Giả thuyết hàng đầu hiện nay là một đồng yếu tố ảnh hưởng đến trẻ nhỏ bị nhiễm adenovirus (vốn chỉ gây bệnh nhẹ trong những trường hợp bình thường), gây ra nhiễm trùng nặng hơn hoặc tổn thương gan qua trung gian miễn dịch".

Thông tin lâm sàng mới của 9 ca bệnh từ Alabama (Mỹ) cho biết: Tất cả các trường hợp xảy ra ở trẻ em dưới 6 tuổi, và tuổi trung bình của bệnh nhân khi nhập viện là 2 tuổi 11 tháng.

Nôn mửa và tiêu chảy là những triệu chứng ban đầu thường gặp nhất, khi đi khám, hầu hết đều có biểu hiện vàng mắt, gan to và vàng da.

Tất cả các bệnh nhân đến từ các vùng khác nhau của tiểu bang, và không có mối liên hệ dịch tễ học nào giữa các trường hợp.

Tất cả bệnh nhân đều có kết quả xét nghiệm dương tính với adenovirus, 6 trẻ có kết quả dương tính với virus Epstein-Barr (sau đó được xác định là do nhiễm trùng trước đó), và 4 trẻ có enterovirus / rhinovirus. Hai bệnh nhân được yêu cầu cấy ghép gan và tất cả đều đã bình phục hoặc đang hồi phục, theo báo cáo.

Theo các chuyên gia Mỹ: "Cụm bệnh này, cùng với các trường hợp dương tính được xác định gần đây ở châu Âu, gợi ý rằng adenovirus nên được xem xét để chẩn đoán phân biệt với bệnh viêm gan cấp tính không rõ nguyên nhân ở trẻ em".

Dù "nguyên nhân chính xác của những trường hợp viêm gan cấp tính này vẫn chưa được biết rõ", nhưng nhóm nghiên cứu những trường hợp này ở Vương quốc Anh tin rằng, dựa trên dữ liệu lâm sàng và dịch tễ học, nguyên nhân có thể là do bệnh truyền nhiễm.

Các trường hợp ở Vương quốc Anh bị viêm gan cấp tính nặng, với tăng nồng độ men gan [AST và ALT] trên 500 IU/L, và hầu hết có biểu hiện vàng da. Một số triệu chứng tiêu hóa được báo cáo như đau bụng, tiêu chảy và nôn mửa. Đa số không bị sốt. Mặc dù không có trường hợp tử vong nào được báo cáo tính đến ngày 15/4, một số trường hợp phải tiến hành cấy ghép gan (6 ca ghép ở châu Âu và 2 ca ở Hoa Kỳ).

Các cuộc điều tra dịch tễ đang được tiến hành ở tất cả các quốc gia ghi nhận các ca viêm gan không rõ nguyên nhân ở trẻ em. Các CDC đang theo dõi tình hình chặt chẽ để hiểu nguyên nhân có thể gây ra bệnh tật và xác định những nỗ lực tiềm năng để ngăn ngừa hoặc giảm thiểu bệnh tật.