Theo quan điểm của Cựu Bộ trưởng Lao động Mỹ đồng thời là Giáo sư Chính sách công tại Đại học California - ông Robert Reich, cho đến nay việc tăng lãi suất của Fed hiển nhiên không thể làm chậm nền kinh tế cũng như kìm hãm áp lực tăng về giá.
Theo quan điểm của Cựu Bộ trưởng Lao động Mỹ đồng thời là Giáo sư Chính sách công tại Đại học California - ông Robert Reich, cho đến nay việc tăng lãi suất của Fed hiển nhiên không thể làm chậm nền kinh tế cũng như kìm hãm áp lực tăng về giá.
Cho dù Fed đã tiến hành 7 lần tăng lãi suất liên tiếp chỉ trong chín tháng với tổng điểm phần trăm là 4,25 - một tốc độ chưa từng thấy kể từ cuộc chiến chống lạm phát của Fed vào những năm 1980 thì giá cả gần như cũng chưa ghi nhận sự sụt giảm đáng kể.
Thất bại của Fed một phần là do các sự kiện bên ngoài nước Mỹ, chẳng hạn như xung đột giữa Nga và Ukraine, lệnh phong tỏa tại Trung Quốc nhằm phòng, chống dịch Covid-19 và nhu cầu tiêu thụ hàng hóa sau đại dịch trên toàn thế giới.
Tuy nhiên, kể cả thế, ông Reich cho rằng lạm phát tại Mỹ còn được thúc đẩy bởi lợi nhuận doanh nghiệp chứ không phải tăng trưởng tiền lương như một số chuyên gia khác nhận định.
Bộ Lao động Mỹ báo cáo rằng, chi phí lao động tháng 11 đã tăng 5,1% so với cùng kỳ năm trước, trong khi chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tăng 7,1%. Điều này đồng nghĩa rằng sức mua thực của người lao động Mỹ đang tiếp tục đi xuống.
Ông Reich cho rằng các nhà hoạch định chính sách nên tạm quên đi vòng xoáy giá - lương những năm 1970 khi thu nhập bình quân thực tế tiếp tục tăng trong phần lớn thập kỷ đó.
Ở thời điểm hiện tại, người lao động đang chịu thiệt.
Xem thêm: Cựu Bộ trưởng Tài chính Mỹ: Fed sẽ cần tăng lãi suất nhiều hơn mong đợi của thị trường
Ngoài ra, kinh tế trưởng Paul Donovan của UBS Global Wealth Management đã đưa ra nhận xét hồi tuần trước rằng, “lạm phát giá cả ngày nay là sản phẩm của lợi nhuận doanh nghiệp thay vì tiền lương của người lao động”.
Lợi nhuận doanh nghiệp tăng lên mức cao kỷ lục, đạt 2,08 nghìn tỷ USD trong quý III năm nay, ngay cả khi lạm phát tiếp tục siết chặt sức mua của người lao động và người tiêu dùng. Trong hai năm qua, lợi nhuận hàng quý của doanh nghiệp đã tăng hơn 80%, từ khoảng 1,2 nghìn tỷ USD lên hơn 2 nghìn tỷ USD, ông Reich trích dẫn số liệu thống kê.
Song, các CEOs của nhiều công ty lớn trên khắp nước Mỹ tiếp tục cho rằng, họ sẽ duy trì giá hàng hoá ở mức cao hoặc tăng giá cao hơn nữa.
Ví dụ như tại buổi công bố kết quả kinh doanh quý III, ông Hugh Johnston - CFO của PepsiCo - cho biết công ty này có thể sẽ tăng giá đồ ăn nhẹ và đồ uống một lần nữa vào đầu năm tới.
Trên thực tế, thay vì làm chậm tốc độ tăng giá của các công ty, việc tăng lãi suất của Fed dường như đang phản tác dụng, Cựu Bộ trưởng Lao động Mỹ nhận định.
Ông bổ sung: “Nếu tôi điều hành một tập đoàn lớn, tôi sẽ không hạ giá cũng như lợi nhuận của mình khi đối mặt với suy thoái kinh tế. Tôi sẽ làm mọi thứ để giữ giá ở mức cao càng lâu càng tốt”.
Robert Reich nói thêm, các doanh nghiệp có thể sẽ chỉ hạ giá sản phẩm khi chính sách lãi suất của Fed bắt đầu gây tổn hại cho người tiêu dùng đến mức họ không còn có thể mua hàng ở mức giá cao.
Vì vậy, Ngân hàng Trung ương Mỹ nên tạm ngừng chu kỳ thắt chặt trong một khoảng thời gian để nhận thấy việc tăng lãi suất đang gây hại cho người lao động cũng như người tiêu dùng nhiều hơn là đối với các công ty đang thu về lợi nhuận kỷ lục.
Chính phủ Mỹ nên sử dụng các biện pháp khác để chế ngự lạm phát như đánh thuế thu nhập doanh nghiệp vào các tổ chức có lợi nhuận cao bất thường.
Xem thêm: Thị trường việc làm Mỹ ít bị ảnh hưởng bởi đại dịch
