Theo Bộ Tài chính, nhiệm vụ tài chính – Ngân sách Nhà nước (NSNN) 6 tháng đầu năm 2022 được triển khai trong bối cảnh dịch Covid-19 được kiểm soát, nền kinh tế tiếp tục phục hồi tích cực và đạt được kết quả quan trọng, khá toàn diện trên các lĩnh vực. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức, tác động không thuận từ xung đột vũ trang Nga và Ukraine, giá xăng dầu và nguyên liệu đầu vào tăng cao, biến đổi khí hậu diễn biến phức tạp, khó lường, nguy cơ xảy ra thiên tai, dịch bệnh, sạt lở đất,... ảnh hưởng đến việc thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội năm 2022.
Cũng theo Bộ Tài chính, thực hiện chỉ đạo của Đảng, Quốc hội, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ, bám sát chủ đề điều hành của Chính phủ “Đoàn kết kỷ cương, chủ động thích ứng, an toàn hiệu quả, phục hồi phát triển” và tình hình thực tiễn, trong 6 tháng đầu năm, toàn ngành Tài chính đã chủ động đề xuất các giải pháp chính sách tài khoá và tổ chức triển khai quyết liệt các nhiệm vụ tài chính - NSNN đã đề ra, với nhiều kết quả tích cực.
Bộ Tài chính đã chủ động đề xuất cấp có thẩm quyền kịp thời ban hành các chính sách miễn, giảm, giãn thuế, tiền thuê đất, phí và lệ phí nhằm tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ cho doanh nghiệp và người dân.
Kết quả thực hiện các chính sách miễn, giảm, giãn thuế, phí, lệ phí và tiền thuê đất trong 6 tháng đầu năm thuộc Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế khoảng 39,8 nghìn tỷ đồng, trong đó: số tiền gia hạn khoảng 7,4 nghìn tỷ đồng, bằng 5,5% số dự kiến gia hạn (135 nghìn tỷ đồng) khi xây dựng chính sách; số tiền miễn, giảm khoảng khoảng 32,4 nghìn tỷ đồng, bằng 35,8% trên tổng số dự kiến miễn, giảm (90,5 nghìn tỷ đồng) khi xây dựng chính sách.
“Tính cả 6,1 nghìn tỷ đồng số tiền miễn, giảm theo Nghị quyết số 406/NQ-UBTVQH15 ngày 19/10/2021 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (chính sách ban hành từ năm 2021, tác động làm giảm thu ngân sách trong đầu năm 2022 khi quyết toán thuế năm 2021), tổng số tiền đã thực hiện miễn, giảm, gia hạn khoảng 45,9 nghìn tỷ đồng”, Bộ Tài chính thông tin.
Trước diễn biến phức tạp của thị trường xăng dầu thế giới, giá xăng dầu tăng mạnh, gây áp lực lên lạm phát và hoạt động sản xuất - kinh doanh của doanh nghiệp và đời sống người dân, Bộ Tài chính đã báo cáo Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết số 18/2022/UBTVQH15 ngày 23/3/2022 giảm mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn (theo trình tự, thủ tục rút gọn), áp dụng từ ngày 01/4/2022 đến hết ngày 31/12/2022 .
Bên cạnh đó, Bộ Tài chính tập trung chỉ đạo triển khai tốt các luật thuế; chủ động phối hợp với các bộ, ngành, địa phương làm tốt công tác quản lý thu; xử lý nợ đọng thuế; đẩy mạnh chống thất thu, buôn lậu, gian lận thương mại, trốn thuế.
Lũy kế đến hết tháng 6, thu NSNN ước đạt 941,3 nghìn tỷ đồng, bằng 66,7% dự toán, trong đó: thu nội địa đạt 63,6%, thu từ dầu thô đạt 125,6%, thu cân đối từ hoạt động xuất nhập khẩu đạt 79,4% dự toán. Theo phân cấp, thu ngân sách trung ương đạt 66,4% dự toán, thu ngân sách địa phương đạt xấp xỉ 67% dự toán.
Báo cáo Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định phương án sử dụng nguồn tăng thu, tiết kiệm, cắt giảm và nguồn còn lại của NSTW năm 2021, trong đó 6.840 tỷ đồng thực hiện Chương trình; chuyển 15,6 nghìn tỷ đồng các nguồn kinh phí còn lại của NSTW năm 2021 sang năm 2022 để mua vắc-xin phòng Covid-19 (6,99 nghìn tỷ đồng), chi cho công tác phòng, chống dịch (8,6 nghìn tỷ đồng). Bên cạnh đó, đến hết tháng 6/2022 nguồn Quỹ vắc-xin còn dư khoảng gần 1,5 nghìn tỷ đồng.
Đồng thời, kiến nghị Chính phủ tại Nghị quyết số 77/NQ-CP yêu cầu cắt giảm những khoản chi ngân sách trung ương đã được giao trong dự toán đầu năm nhưng đến ngày 30/6/2022 chưa phân bổ để bổ sung nguồn lực thực hiện Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội.
Số liệu của Bộ Tài chính cho thấy, tổng chi NSNN 6 tháng đầu năm ước đạt 713 nghìn tỷ đồng, bằng 40% dự toán, trong đó chi đầu tư phát triển đạt 28,6%, chi thường xuyên đạt 45,8%, chi trả lãi đạt 50,1% dự toán.
Cân đối NSTW và NSĐP các cấp được đảm bảo. Trong 6 tháng đầu năm (đến hết ngày 30/6/2022), đã thực hiện phát hành 69 nghìn tỷ đồng trái phiếu Chính phủ, với kỳ hạn bình quân 14,75 năm, lãi suất bình quân 2,45%/năm.