Lạm phát toàn cầu có thể đã đạt đỉnh

Giá sản xuất, giá vận chuyển, giá hàng hóa và kỳ vọng lạm phát đều bắt đầu giảm so với mức kỷ lục gần đây. Những dữ liệu này được các nhà kinh tế và hoạch định chính sách theo dõi chặt chẽ vì chúng cung cấp dấu hiệu sớm về các xu hướng mà sẽ ảnh hưởng đến việc tính toán lạm phát tổng thể.

Theo các nhà kinh tế, những số liệu đều chỉ ra rằng, áp lực về giá đối với chuỗi cung ứng toàn cầu đang giảm bớt, khiến lạm phát toàn phần nhiều khả năng sẽ giảm bớt từ mức cao lịch sử. Đây là tin đáng mừng đối với các Ngân hàng Trung ương, vốn đã nhanh chóng tăng lãi suất trong nỗ lực chế ngự lạm phát.

Mark Zandi, nhà kinh tế trưởng tại Moody's Analytics cho biết: “Lạm phát có lẽ đang ở đỉnh điểm. Việc giảm bớt áp lực về giá và tình trạng thiếu hụt nguồn cung "báo hiệu sự bình thường trở lại của giá tiêu dùng".

Dựa trên ước tính của Moody's, lạm phát toàn cầu đạt mức kỷ lục 12,1% trong tháng 10.

Theo Capital Economics, lạm phát đã lên đến đỉnh điểm ở các thị trường mới nổi. Giá tiêu dùng đã giảm tại Brazil, Thái Lan và Chile. Dữ liệu gần đây cũng cho thấy áp lực về giá tại các nền kinh tế phát triển đã yếu đi.

Xem thêm: Lạm phát đình trệ sẽ thống trị năm 2023

Tại Đức, giá xuất xưởng trong tháng 10 đã giảm 4,2% so với tháng trước - mức giảm hàng tháng mạnh nhất kể từ năm 1948. Tại Mỹ và Anh, lạm phát giá sản xuất hàng năm đã chậm lại kể từ mùa hè.

Gần như tất cả thành viên G20 đều đã công bố chỉ số giá sản xuất tháng 10 với tốc độ tăng trưởng hàng năm chậm hơn tháng trước, bao gồm Tây Ban Nha, Mexico, Bồ Đào Nha và Ba Lan.

Jennifer McKeown, Trưởng bộ phận kinh tế toàn cầu tại Capital Economics, dự đoán lạm phát toàn cầu sẽ giảm trong năm tới do giá hầu hết các mặt hàng đều sụt giảm giảm khi nhu cầu suy yếu, đồng thời giá năng lượng cũng sẽ giảm dần vào năm 2023.

“Chúng tôi ước tính là hiệu ứng lương thực và năng lượng kết hợp lại sẽ làm giảm 3 điểm phần trăm lạm phát giá tiêu dùng toàn phần trung bình tại các nền kinh tế phát triển trong 6 tháng tới”, bà nói.

Thế nhưng, ở chiều ngược lại, một số nhà kinh tế cảnh báo rằng chi phí năng lượng cao vẫn sẽ làm chậm tốc độ hạ nhiệt lạm phát. 

Susannah Streeter, một nhà phân tích cao cấp về đầu tư và thị trường tại Hargreaves Lansdown, nói: “Dầu sẽ duy trì mức độ nhạy cảm với những hạn chế về nguồn cung, cũng như lệnh cấm dầu thô từ Nga sắp tới của Liên minh châu Âu (EU)”.

Giá năng lượng và những hàng hóa khác có thể tăng trở lại nếu nền kinh tế Trung Quốc phục hồi mạnh mẽ, hoặc nếu Nga hạn chế xuất khẩu để đối phó với kế hoạch áp giá trần khí đốt và dầu mỏ của phương Tây.

Bên cạnh đó, chỉ số giá lương thực của FAO chậm lại với mức tăng hàng năm là 1,9% trong tháng 10, thấp hơn nhiều so với mức đỉnh 40% hồi tháng 5/021. Giá khí đốt chuẩn TTF của châu Âu dưới 130 EUR/MWh trong tháng 8.

Cước vận tải toàn cầu cũng đã gần như quay trở lại với ngưỡng trước đại dịch COVID sau khi từng tăng tới 5 lần trong thời kỳ phong tỏa.

Ở Mỹ, chi phí sản xuất và dịch vụ tháng 11 tăng với tốc độ chậm nhất kể từ tháng 12/2020, trong khi tốc độ tăng giá bán giảm xuống mức thấp nhất trong hơn hai năm qua, theo khảo sát hàng tháng của S&P Global. 

Tại khu vực Đồng tiền chung châu Âu (Eurozone), lạm phát giá bán của nhà máy chạm mức thấp nhất trong vòng 20 tháng.

Dưới tác động từ chính sách thắt chặt mạnh mẽ của nhiều ngân hàng trung ương, kỳ vọng của nhà đầu tư về lạm phát trong 5 năm tới đã bắt đầu ngừng đi lên.

Lạm phát của Mỹ sụt giảm nhiều hơn so với dự kiến vào tháng 10, và đa số các nhà kinh tế học đều kỳ vọng tốc độ tăng giá cả sẽ đạt đỉnh trong quý IV/2022 tại Anh, Eurozone và Australia.

Ngoài ra, các nhà kinh tế cho biết, lạm phát toàn cầu có thể vẫn cao hơn mục tiêu dài hạn của các Ngân hàng Trung ương.

Katharine Neiss, nhà kinh tế trưởng châu Âu tại PGIM Fixed Income cho biết: “Đừng mong đợi lạm phát giảm xuống 2% một cách nhanh chóng".

Bà cảnh báo, lạm phát cơ bản, không bao gồm năng lượng và lương thực, dự kiến ​​sẽ đạt đỉnh muộn hơn tại nhiều quốc gia. Đồng thời, tác động của giá năng lượng cao tới toàn thể chuỗi cung ứng sẽ còn kéo dài.

Ông Nathan Sheets, người đứng đầu về kinh tế quốc tế tại Citi, cho biết trong khi nhiều chỉ số báo hiệu “sự sụt giảm mạnh mẽ về lạm phát của nhiều loại hàng hóa”, lạm phát cao “vẫn sẽ tồn tại trong một khoảng thời gian, ít nhất là năm tới”.

Xem thêm: Quan điểm đối nghịch về lạm phát tại Mỹ vẫn tiếp diễn