Bộ trưởng Bộ Tài chính: Dư địa nợ công không còn nhiều

Phát biểu giải trình trước Quốc hội, Chính phủ đã ban hành một loạt các chính sách tài khóa để hỗ trợ cho các doanh nghiệp và người dân cũng như phòng, chống dịch bệnh, với tổng mức khoảng 200.000 tỷ đồng. Báo cáo với đại biểu, riêng Nghị định 52 đã giãn, hoãn thuế cho các doanh nghiệp 115.000 tỷ, Nghị định 92 đã giảm 21.300 tỷ và các vấn đề liên quan, Quỹ vaccine được gần 9.000 tỷ.

Về ý kiến cho rằng dư địa của nợ công còn lớn, cần tăng bội chi ngân sách, Bộ trưởng Bộ Tài chính khẳng định, “Dư địa không còn nhiều.”

Giải thích cho điều này, Bộ trưởng cho biết, trong giai đoạn 2016-2020 tổng vay của Chính phủ là 1.852.000 tỷ, giai đoạn năm 2021-2025 QH biểu quyết dự kiến vay là 3.068.000 tỷ, tức là gấp 1,7 lần so với giai đoạn trước.

“Nợ công của năm 2025 gấp 1,6 lần so với năm 2020, có nghĩa là nợ công đến năm 2025 theo đánh giá là khoảng 45,6% GDP nhưng là GDP mới, nếu chúng ta tính theo GDP cũ là nằm ở 57,9%, tức là đã vượt ngưỡng 55%. Nợ Chính phủ giai đoạn 2021-2025 là 41,8% nhưng nếu chúng ta đánh giá theo GDP cũ thì là 53,1%, có nghĩa cũng vượt ngưỡng 45%.” – Bộ trưởng Hồ Đức Phớc giải thích rõ.

Tuy nhiên, Bộ trưởng Bộ Tài chính cũng chia sẻ quan điểm là “rất ủng hộ các gói kích cầu để đảm bảo thúc đẩy kinh tế phát triển và sau đó quay trở lại thu ngân sách và giảm tăng bội chi trong năm nay, sang năm giảm bội chi trong các năm sau, như vậy trong cả giai đoạn chúng ta vẫn đảm bảo được.”

“Chúng tôi đang tham mưu cho Chính phủ gói kích cầu bằng hỗ trợ lãi suất mỗi năm khoảng 20.000 tỷ, hai năm khoảng 40.000 tỷ. Như vậy, nếu hỗ trợ 4% thì chúng ta có 1 triệu tỷ đưa vào nền kinh tế, sau đấy thì thúc đẩy, tạo việc làm, thúc đẩy sản lượng, giảm bội chi ngân sách vào những thời kỳ sau.” – Bộ trưởng giải thích.

Về đề nghị tăng dự toán thu dầu thô, Bộ trưởng cho biết “không tăng được”, bởi sản lượng thực tế hằng năm từ giai đoạn 2016-2020 giảm bình quân 1,45 triệu tấn/năm, tức là tương ứng 11%. Thứ hai, sản lượng khai thác các mỏ hiện tại suy giảm tự nhiên do giếng dầu cạn và rủi ro kỹ thuật địa chất cao, rất khó để tăng sản lượng.

Đối với ý kiến cho rằng năm nay khó khăn như vậy thì tăng thu ở khoản nào? Bộ trưởng cho biết, thứ nhất thu nội địa tăng lên, ví dụ thu tăng lên 7.200 tỷ từ phát sinh của năm 2020 trở về trước như truy thu thuế nhà thầu của Formosa được 2.257 tỷ, xử lý thu chênh lệch giá khí trong bao tiêu sản phẩm 2.457 tỷ, thu ngân sách đối với các khoản khác là 2.500 tỷ và phát sinh đột biến là 2.997 tỷ tiền thuê đất của Đại sứ quán Mỹ;

Một số khoản thu quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp là tăng lên 22.800 tỷ như là chứng khoán, bất động sản, khối tài chính, ngân hàng và hoạt động sát nhập, chuyển nhượng vốn và các hoạt động lắp ráp xe ôtô. Thu dầu thô cũng tăng lên 12.000. Thu xuất, nhập khẩu tăng lên 10.5000 tỷ.