Chúng ta đang ở trong những ngày đầu của năm mới - khoảng thời gian mà nhiều người cảm thấy sảng khoái, có động lực và thậm chí có thể lạc quan về năm sắp tới. Thế nhưng, đối với giới đầu tư, một câu hỏi lớn vẫn đè nặng lên tâm trí là liệu Mỹ có rơi vào suy thoái hay không?
Theo đó, thị trường Mỹ sẽ được quyết định bởi ba yếu tố, đó là: thị trường lao động, chi tiêu của người tiêu dùng Mỹ và kế hoạch của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ.
Dữ liệu việc làm là vấn đề tâm điểm của thị trường trong tuần trước. Báo cáo việc làm tháng 12 cho thấy sức mạnh của thị trường lao động đang cản trở nỗ lực hạ nhiệt nền kinh tế của Fed.
Tỷ lệ thất nghiệp của Mỹ đã giảm từ mức 3,6% của tháng liền trước xuống mức kỷ lục 3,5%. Nền kinh tế lớn nhất thế giới có thêm 223.000 việc làm trong tháng 12, nâng tổng số việc làm được tạo mới trong năm 2022 lên 4,5 triệu, mức cao thứ hai trong lịch sử.
Đáng chú ý, tất cả điều này xảy ra khi Fed đang cố gắng tích cực hạ nhiệt thị trường lao động. Các nhà hoạch định chính sách lo ngại rằng, việc tăng lương liên tục trong một thị trường lao động chặt chẽ sẽ khiến mức lạm phát vốn đã cao ngất ngưởng sẽ tiếp tục tăng cao.
Theo dự báo của Fed, để đạt được lạm phát mục tiêu là 2%, tỷ lệ thất nghiệp sẽ phải tăng lên khoảng 4,6% trong năm nay. Song, cơ quan này sẽ tiếp tục gây áp lực lên nền kinh tế bằng cách thực hiện các đợt tăng lãi suất quyết liệt cho đến khi đến được mục tiêu trên.
Trong một cuộc phỏng vấn với Financial Times tuần này, bà Gita Gopinath, Phó Tổng Giám đốc của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), cũng khuyến nghị Fed tiếp tục tăng lãi suất trong năm nay. Một trong những lý do bà đưa ra là sức bền của thị trường lao động.
Vậy năm nay tăng trưởng tiền lương có chậm lại không?
Các nhà phân tích tại Goldman Sachs dự đoán rằng họ sẽ làm được. Họ tin rằng tỷ lệ thất nghiệp sẽ gia tăng và tăng trưởng tiền lương sẽ chậm lại từ mức trên 5% vào năm 2022 xuống còn khoảng 4% vào cuối năm nay.
Nhóm phân tích của Goldman Sachs viết: “Tốc độ tăng trưởng 4% vẫn còn hơi cao. Nhưng bất kỳ mức giảm đáng kể nào cũng sẽ mang lại cho các quan chức Fed bằng chứng rằng quá trình tái cân bằng của thị trường lao động có thể hạ nhiệt tiền lương và áp lực giá mà không gây ra suy thoái”.
Xem thêm: Bất chấp khó khăn kinh tế, người Mỹ vẫn tăng tiêu dùng?
Mặc dù ngay cả khi lãi suất tăng và tăng trưởng suy yếu, người tiêu dùng ở Mỹ vẫn tiếp tục mua sắm.
CEO của Bank of America Brian Moynihan nói sức mạnh bền bỉ của người tiêu dùng gần như đang một mình đẩy lùi suy thoái.
Tuy nhiên, doanh số bán lẻ tháng 11 sụt giảm nhiều hơn dự kiến, làm tổn thương tâm lý thị trường cũng như làm tăng khả năng Fed sẽ nâng lãi suất và đẩy nền kinh tế vào suy thoái.
Doanh số bán lẻ của Mỹ giảm 0,6% trong tháng 11, đánh dấu mức giảm lớn nhất trong gần một năm. Các nhà phân tích dự kiến doanh số bán lẻ sẽ tiếp tục ảm đạm, gây rắc rối cho lợi nhuận của các nhà bán lẻ.
Bên cạnh đó, thu nhập khả dụng đã giảm từ mùa xuân năm 2021 đến mùa hè năm 2022 do lạm phát vượt quá tốc độ tăng trưởng tiền lương và tiền tiết kiệm do đại dịch Covid-19.
Trong khi số dư tài khoản ngân hàng của người Mỹ vẫn còn khá nhiều, nhưng đồng thời người tiêu dùng lại đi vay nhiều hơn. Quý 3/2022, dư nợ thẻ tín dụng tăng 15% so với cùng kỳ năm ngoái, đây là mức tăng hàng năm lớn nhất kể từ khi Fed chi nhánh New York bắt đầu theo dõi dữ liệu này vào năm 2004.
Đây là câu hỏi chính trong tâm trí mọi nhà đầu tư — và câu trả lời không chỉ giúp xác định điều gì sẽ xảy ra với thị trường trong năm nay mà còn giúp xác định liệu nền kinh tế có rơi vào suy thoái hay không.
Trong biên bản cuộc họp tháng 12 của Fed, các quan chức Ngân hàng Trung ương đã giải thích rõ ràng cho các bên quan tâm rằng: “Không một nhà hoạch định chính sách nào dự kiến lãi suất sẽ được cắt giảm trong năm 2023”.
Ngoài ra, biên bản cảnh báo “việc các điều kiện tài chính được nới lỏng một cách không xác đáng sẽ khiến nỗ lực khôi phục sự ổn định giá cả của Ủy Ban Thị Trường Mở Liên bang càng thêm phức tạp”.
Vì vậy, có thể Fed sẽ không giảm lãi suất như ý muốn của nhà đầu tư, nhưng rất có thể các quan chức sẽ lựa chọn mức tăng lãi suất nhỏ hơn hoặc đồng ý ngừng tay. Đây sẽ là điều đáng hoan nghênh với các nhà đầu tư sau 4 đợt tăng lãi suất 75 điểm cơ bản liên tiếp trong năm ngoái.
Xem thêm: Người tiêu dùng Mỹ cắt giảm tối đa chi tiêu nhưng thói quen mua nước hoa vẫn tồn tại
