Nga tìm hướng đi trong việc thanh toán trái phiếu bằng đồng USD

Nga đang đối mặt với nguy cơ vỡ nợ lịch sử sau khi Bộ Tài chính Mỹ vào ngày 25/5 thông báo không gia hạn khi thời gian miễn trừ hết hiệu lực.

Trước đó, trong thời gian miễn trừ, Nga được phép xử lý các khoản thanh toán cho trái chủ nước ngoài bằng đồng USD thông qua các ngân hàng của Mỹ cũng như quốc tế.

Vào thứ Sáu tuần trước (ngày 3/6), Bộ Tài chính Nga đã chuyển 100 triệu USD thanh toán lãi suất đối với hai trái phiếu Euro bằng đồng Rúp cho các cơ quan thanh toán trong nước. 

Các khoản thanh toán đều có thời gian ân hạn 30 ngày, và sau 30 ngày trái chủ không nhận được, Nga có thể bị tuyên bố là đã vỡ nợ ngoại tệ lần đầu tiên kể từ năm 1917 mặc dù Điện Kremlin tuyên bố có nhiều tiền mặt để thanh toán nợ.

Đây là tình huống chưa từng có tiền lệ đối với một nền kinh tế lớn như này.

Bên cạnh đó, thời hạn thanh toán 2 tỷ USD sẽ đến trước cuối năm nay dù một số trái phiếu phát hành sau năm 2014 được phép trả bằng đồng Rúp hoặc các loại tiền tệ thay thế khác theo hợp đồng.

Xem thêm: Tránh rơi vào vỡ nợ, Nga lên kế hoạch mới về thanh toán trái phiếu

Bộ trưởng Tài chính Nga Anton Siluanov cho biết, Moscow sẽ tiếp tục thanh toán các khoản nợ nước ngoài bằng đồng Rúp nhưng trái chủ sở hữu trái phiếu châu Âu nước ngoài sẽ cần phải mở tài khoản bằng đồng Rúp và ngoại tệ tại các ngân hàng Nga để nhận khoản thanh toán.

Ông Siluanov đề xuất thêm, cơ chế thanh toán nợ nước ngoài sẽ hoạt động theo cách tương tự với thanh toán khí đốt nhưng theo chiều hướng ngược lại; đồng thời sẽ được chuyển qua Trung tâm lưu ký thanh toán quốc gia của Nga. 

Không giống như các tổ chức tài chính lớn khác của Nga, NSD - một cơ quan lưu ký chứng khoán trung tâm của Nga hiện không phải chịu các lệnh trừng phạt của Mỹ.

Tuy nhiên, Liên minh châu Âu hôm thứ Sáu đã áp đặt các lệnh trừng phạt đối với NSD nhằm xử lý các khoản thanh toán trái phiếu, làm phức tạp thêm vấn đề đối với Nga.

Hơn nữa, Timothy Ash - chiến lược gia cấp cao tại BlueBay Asset Management cho biết, các nhà đầu tư nước ngoài khó có thể đồng ý với yêu cầu mở tài khoản ở Nga của Moscow. 

“Họ sẽ không tự tạo cho mình những rủi ro bằng cách thực hiện quy trình này với giá vài trăm triệu USD. Họ không muốn bị bắt vì vi phạm các lệnh trừng phạt thứ cấp từ Mỹ”, ông phân tích thêm.

Ash cũng hoài nghi về việc liệu kế hoạch của Nga có cho phép họ tránh bị các cơ quan xếp hạng và cơ quan quốc tế nhận định là vỡ nợ hay không. 

Lý do khiến ông đưa ra nhận định trên là bởi tất cả các khoản thanh toán bằng đồng Rúp sẽ bị Văn phòng Kiểm soát Tài sản Nước ngoài của Bộ Tài chính Mỹ phong tỏa; do đó, các nhà đầu tư nước ngoài sẽ không được thanh toán.

Ngoài ra còn có những câu hỏi khác như là, làm cách nào để các nhà đầu tư nước ngoài, dù là cá nhân hay tổ chức, sẽ mở tài khoản với các ngân hàng Nga trước các lệnh trừng phạt hiện tại. Hoặc làm thế nào để các khoản tiền được giữ tại bất kỳ tổ chức tài chính nào của Nga có thể được “hồi hương” mà không vi phạm các lệnh trừng phạt. 

Adam Solowsky, đối tác trong nhóm ngành tài chính tại Công ty Luật Quốc tế Reed Smith chia sẻ” “Thông thường, cần có sự đồng ý của trái chủ để thực hiện bất kỳ thay đổi nào đối với thời gian, địa điểm hoặc cách thức thanh toán. Chính vì vậy, những chủ sở hữu không tham gia vẫn có thể có các khiếu nại”.

Tại một diễn biến khác, khi được hỏi liệu có ảnh hưởng lây lan rộng rãi nếu Nga bị tuyên bố vỡ nợ, ông Ash cho biết, tác động của vấn đề này sẽ hạn chế hơn so với cuộc khủng hoảng tài chính ở Nga năm 1998.

Một khi Nga rơi vào tình trạng vỡ nợ, tình trạng này có thể vẫn ở đó trong một thời gian dài bởi đó là do bản chất các lệnh trừng phạt cũng như chưa có giải pháp phù hợp cho cuộc xung đột Nga - Ukraine.

Ông Ash đưa ra quan điểm, đây là lý do tại sao Điện Kremlin đang phản đối việc bị coi là vỡ nợ.

Xem thêm: Lợi suất trái phiếu Mỹ tăng, củng cố “sức mạnh” đồng USD