Trung Quốc phục hồi kinh tế nhanh chóng

Trong kỳ nghỉ Tết Nguyên đán của Trung Quốc kéo dài từ ngày 21-27/1, nhiều người dân Trung Quốc đã đổ xô đến thăm lăng Taihao ở tỉnh Hà Nam. Trong lăng có bức tượng của Tần Cối - một nhân vật lịch sử gần đây được dựng thành bộ phim nổi tiếng.

Cảnh người dân tấp nập đi xem phim và du lịch là bằng chứng về sự phục hồi đáng kinh ngạc của người tiêu dùng tại nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.

Lăng Taihao cho biết, họ đã đón 300.000 du khách trong thời gian diễn ra lễ hội, con số kỷ lục trong 3 năm gần đây. 

Một chỉ số về ngành dịch vụ đã tăng từ 41,6 điểm vào tháng 12 lên 54,4 điểm trong tháng 1, mức tăng lớn thứ hai trong lịch sử. Hai nhà kinh tế Xiaoqing Pi và Helen Qiao của Bank of America quan sát thấy hoạt động trong những ngành dịch vụ bị “đại dịch vùi dập” như bán lẻ và ăn uống đã gia tăng đáng kể.

Bên cạnh đó, trên Meituan, một nền tảng thương mại điện tử, một số nhà hàng  có danh sách chờ lên đến 1.000 bàn. Tại thành phố Hàng Châu, nhiều người đứng chờ ngoài đền Linshun từ 4 giờ sáng để thắp hương cho Thần Tài. Hay những người khác lên đến đỉnh núi Thiên Môn ở tỉnh Hồ Nam phải đợi đến 9 giờ tối mới bắt được cáp treo quay trở lại, theo tờ National Business Daily. 

Xem thêm: IMF dự báo Trung Quốc đóng góp 25% vào tăng trưởng toàn cầu năm 2023

Tốc độ tăng trưởng điên cuồng này có thể được duy trì hay không? Những người lạc quan chỉ ra rằng các hộ gia đình Trung Quốc đang có thanh khoản cao bất thường.

Theo ngân hàng Citigroup, tiền gửi ngân hàng của họ hiện vượt quá 120 nghìn tỷ Nhân dân tệ (tương đương 18 nghìn tỷ USD), cao hơn 100% GDP của năm ngoái và nhiều hơn 13.000 tỷ Nhân dân tệ so với xu hướng thông thường. Số tiền gửi dư thừa này có thể sẽ châm ngòi cho làn sóng “mua sắm phục thù”.

Tuy nhiên, cách tốt hơn để đánh giá sự bùng nổ mua sắm sắp tới là nhìn vào khoảng cách giữa thu nhập hộ gia đình và chi tiêu tiêu dùng. Trong ba năm trước đại dịch, các hộ gia đình tiết kiệm khoảng 30% thu nhập khả dụng. Trong đại dịch tỷ lệ này tăng lên 33%.

Tính chung, người Trung Quốc đã tiết kiệm thêm được khoảng 4.900 tỷ Nhân dân tệ. Nếu số tiền dôi ra được sử dụng ngay trong năm nay thì tiêu dùng của các hộ gia đình sẽ tăng 14% (trước khi điều chỉnh cho lạm phát).

Quy mô chính xác của làn sóng mua sắm sẽ phụ thuộc vào các điều kiện kinh tế vĩ mô. Citigroup dự đoán năm nay, tiêu dùng sẽ chiếm 80% tăng trưởng của nền kinh tế Trung Quốc, nếu tính cả chi tiêu của chính phủ. Nếu đúng thì đây sẽ là mức đóng góp lớn nhất của tiêu dùng cho GDP trong hơn hai thập kỷ.

Đáng chú ý, sức mua mạnh mẽ của Trung Quốc sẽ là lực lượng đóng góp đáng kể cho tăng trưởng toàn cầu. Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) dự báo Trung Quốc tăng trưởng 5,2% trong năm nay, đóng góp 40% cho sự mở rộng của nền kinh tế thế giới, còn mức đóng góp của Mỹ và châu Âu gộp lại sẽ chỉ chưa đến 20%.

Một nghiên cứu gần đây của các nhà kinh tế tại Cục Dự trữ Liên bang Mỹ đã đưa ra một luận điểm cơ bản với tiêu đề: “Điều gì xảy ra ở Trung Quốc sẽ không chỉ “gói gọn” ở Trung Quốc”. 

Các ước tính của họ cho thấy, mỗi 1% tăng trưởng của GDP Trung Quốc sẽ giúp GDP của phần còn lại thế giới tăng khoảng 0,25% sau một hoặc hai năm.

Những nhà kinh tế này hông nghiên cứu hệ quả của việc Trung Quốc mở cửa nền kinh tế. Thế nhưng, kết quả của họ cung cấp một số chỉ báo cho tương lai. Nếu việc mở cửa giúp nâng tốc độ tăng trưởng của Trung Quốc từ 3% lên 5-6% trong năm nay thì GDP của phần còn lại thế giới có thể tăng 0,5-0,75% (tương đương 400-600 tỷ USD), tính theo tỷ lệ hàng năm.  

Ở mặt khác, tăng trưởng đi lên không hoàn toàn là điều tốt. Các Ngân hàng Trung ương vẫn muốn hạ gục lạm phát. Nếu nhu cầu từ Trung Quốc gia tăng khiến áp lực giá thêm trầm trọng, các nhà hoạch định chính sách có thể sẽ cần phải giảm tốc nền kinh tế bằng cách tăng lãi suất hoặc trì hoãn các đợt cắt giảm.

Lael Brainard, Phó Chủ tịch của Fed, đã lưu ý rằng, việc Trung Quốc bãi bỏ chính sách zero-Covid có tác động không chắc chắn đối với nhu cầu và lạm phát toàn cầu, đặc biệt là đối với hàng hóa.

Christine Lagarde, Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu, đã cảnh báo việc Trung Quốc mở cửa trở lại sẽ làm tăng “áp lực lạm phát”, bởi nước này sẽ tiêu thụ thêm năng lượng.

Ngoài ra, theo Goldman Sachs, việc mở cửa trở lại của Trung Quốc có thể khiến giá dầu thô Brent tăng thêm 15-21 USD/thùng.

Xem thêm: Hoạt động kinh tế của Trung Quốc phục hồi mạnh mẽ sau khi mở cửa trở lại