Bà Nguyễn Cẩm Trang - Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) cho biết, nguyên nhân chủ yếu và trực tiếp là do phía Trung Quốc tạm dừng thông quan ở hầu hết các cửa khẩu biên giới. Một số cửa khẩu vẫn được nhưng thực hiện các biện pháp chống dịch chặt chẽ.
Đã giải tỏa được tình trạng ùn ứ nông sản
Phát biểu tại buổi họp báo thường kỳ của Bộ Công Thương, ông Đỗ Thắng Hải - Thứ trưởng Bộ Công Thương cho biết, so với những năm gần đây giá trị gia tăng xuất khẩu vẫn chưa được như mong đợi. Tốc độ đa dạng hoá thị trường ở một số sản phẩm còn chậm, như mặt hàng rau quả. Nhiều mặt hàng chưa đáp ứng được các yêu cầu chất lượng của các thị trường.
Một số nông sản quá phụ thuộc vào hình thức trao đổi cư dân (tiểu ngạch) tiềm ẩn nguy cơ gây ách tắc kéo dài. "Hiện chỉ có 9 loại hoa quả của Việt Nam được phép đi chính ngạch sang Trung Quốc, còn lại phải xuất khẩu tiểu ngạch”, Thứ trưởng Bộ Công Thương cho biết.
Trong khi đó, thông tin về tình trạng ùn ứ nông sản trên các cửa khẩu biên giới thời gian qua, bà Nguyễn Cẩm Trang - Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) cho biết, nguyên nhân chủ yếu và trực tiếp là do phía Trung Quốc tạm dừng thông quan ở hầu hết các cửa khẩu biên giới. Một số cửa khẩu vẫn được nhưng thực hiện các biện pháp chống dịch chặt chẽ.
Về phía Việt Nam, liên quan đến các hạn chế cố hữu trong sản xuất và xuất khẩu nông sản của Việt Nam thời gian qua như sản xuất chưa đúng với quy trình, tiêu chuẩn và yêu cầu của thị trường; chất lượng hoặc bao gói ở đâu đó vẫn chưa đáp ứng được các yêu cầu của thị trường nhập khẩu; việc truy xuất nguồn gốc, đăng ký vùng trồng còn chậm.
|
“Trong số các sản phẩm nông sản xuất khẩu, vẫn có nhiều sản phẩm chưa thể đi chính ngạch mà vẫn phải sử dụng hình thức trao đổi cư dân biên giới để xuất khẩu”, bà Trang thông tin.
Khi xuất hiện tình trạng ùn ứ, Chính phủ, Bộ Công Thương, các địa phương đã vào cuộc rất sớm và liên tục có các cuộc họp nhằm tháo gỡ tình trạng này. Với những nỗ lực đến từ các Bộ, ngành, đến nay tình hình ùn ứ đã có những tiến triển tích cực. Nhiều cửa khẩu đã thông quan trở lại như Quảng Tây, Đông Hưng… Đặc biệt, với mặt hàng thanh long, từ 12/1 đã bắt đầu được thông quan qua Lào Cai. Đây là tín hiệu tích cực, thể hiện sự vào cuộc tích cực của các bộ ngành và địa phương biên giới thời gian qua.
Doanh nghiệp cần quan tâm chất lượng nông sản xuất khẩu
Thời gian tới, để thông quan hàng hóa được thuận lợi, nhất là trong cao điểm Tết, bà Nguyễn Cẩm Trang khuyến nghị, các doanh nghiệp cần quan tâm chất lượng nông sản xuất khẩu, cũng như nâng tầm nông sản xuất khẩu để đa dạng hoá thị trường; xuất khẩu chính ngạch vào Trung Quốc và thâm nhập vào các thị trường đã ký kết các FTA để tận dụng ưu đãi thuế quan từ thị trường này.
Đối với địa phương sản xuất, Bộ Công Thương đề nghị cần quan tâm đến kế hoạch kết nối cung cầu ngay từ đầu vụ, đặc biệt là với khách hàng tại Trung Quốc.
“Bắc Giang, Hải Dương đã làm rất tốt việc kết nối giao thương ngay từ đầu vụ nên vài năm gần đây, không có tình trạng tắc nghẽn với vải thiều ở các địa phương này. Bộ Công Thương cũng sẽ phối hợp Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn - đơn vị đàm phán về kiểm dịch để ta có nhiều loại quả hơn xuất khẩu sang Trung Quốc và rút ngắn tỷ lệ trái cây phải kiểm dịch”, bà Trang chia sẻ.
Cũng tại họp báo, Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước Lê Việt Nga cho biết, đến nay, chúng ta có hơn 12 năm triển khai Cuộc vận động Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam. Thị trường trong nước đã tổ chức được một mạng lưới tiêu thụ hàng hoá, kể cả trong bối cảnh khó khăn nhất như bão lụt, bị dội hàng từ biên giới hay dịch bệnh. “Chúng tôi cũng đưa nông sản vào chương trình bình ổn thị trường được triển khai tại phạm vi toàn quốc, đặc biệt tại Hà Nội, TP HCM là kênh tiêu thụ đặc biệt với những mức tiêu thụ và hợp đồng tiêu thụ hàng năm được chốt cho các doanh nghiệp rất lớn” - đại diện Vụ Thị trường trong nước nhấn mạnh.
Vừa qua, Bộ Công Thương đã ban hành 02 Chỉ thị: Chỉ thị số 08/CT-BCT về việc tạo điều kiện thuận lợi trong lưu thông và tăng cường hỗ trợ tiêu thụ tại thị trường trong nước các sản phẩm nông sản của địa phương có sản lượng nông sản lớn, sản xuất tập trung trong bối cảnh dịch COVID-19 diễn biến phức tạp; Chỉ thị 14 ngày 29/12/2021 về việc tăng cường hỗ trợ tiêu thụ nông sản tại thị trường trong nước nhằm giảm áp lực cho thị trường xuất khẩu trong bối cảnh dịch COVID-19 diễn biến phức tạp.
Trong đó, Chỉ thị 14 nêu rõ các giải pháp tiêu thụ hàng hoá trong nước, hàng nông sản, hàng hoá phòng chống dịch tại thị trường trong nước, giảm khó khăn cho xuất khẩu. “Đến nay, các kênh phân phối lớn nhất đã lên các chương trình tiêu thụ hàng Tết lồng ghép với chương trình kích cầu gắn với bình ổn thị trường, tiêu thụ hàng Tết với nhiều chương trình khuyến mại hấp dẫn”, bà Lê Việt Nga chia sẻ.
