Nhà thầu xây dựng đang phải lấy ngắn nuôi dài

Đây là chia sẻ của ông Nguyễn Quốc Hiệp tại Hội nghị Đối thoại doanh nghiệp về cải cách thủ tục hành chính trong đầu tư xây dựng và lĩnh vực liên quan được tổ chức mới đây.

Với tư cách là đại diện cho các nhà thầu xây dựng, hiện có trên 2.000 nhà thầu xây dựng đang đóng góp một phần xứng đáng vào GDP của cả nước. Theo ông Hiệp, thời gian vừa qua, trải qua đại dịch Covid-19, trải qua đợt bão giá lên tới 40%, nhiều nhà thầu không dám nhận việc vì tình trạng bão giá. Tuy nhiên bằng nỗ lực cao nhất, các nhà thầu đã cố gắng vượt lên, đạt 80% doanh thu của năm.

Chỉ có một số doanh nghiệp lớn vượt lên được, còn phần lớn đều bị ảnh hưởng lớn. Đây là về mặt con số còn trên thực tế, các chủ đầu tư đang bị tắc nghẽn về giải ngân, về vốn, Ngân hàng Nhà nước siết chặt tín dụng với bất động sản.

Có thể nói, ngành Xây dựng hiện nay đang cố gắng lấy “ngắn nuôi dài”.

Theo ông Hiệp, để tháo gỡ cho các doanh nghiệp ngành Xây dựng, chúng tôi xin đề nghị với Bộ Xây dựng một số điểm như sau: Thứ nhất là đề nghị Bộ Xây dựng cho phép sửa đổi Nghị định về hợp đồng xây dựng, trong đó cần quy định rõ trách nhiệm thanh toán của các chủ đầu tư bằng những quy định cụ thể. Đề nghị cho sửa đổi về thanh toán của hợp đồng xây dựng: các chủ đầu tư đặc biệt là các chủ đầu tư vốn ngoài ngân sách phải có bảo lãnh thanh toán có 30% hợp đồng bảo lãnh vốn vay.

Một hợp đồng thi công xây dựng nhà thầu phải có 4 hợp đồng bảo lãnh, còn các chủ đầu tư không có bảo lãnh gì về nguồn vốn. Gây ra khó khăn cho các doanh nghiệp, đề nghị bảo lãnh thanh toán. Đề nghị công trình không ký quyết toán thì không đưa vào sử dụng. Trong việc đối phó với bão tăng giá hiện tại cần phối hợp giữa các cơ quan. Vì hiện tốc độ cập nhật giá trên thị trường luôn bị chậm 1 - 2 tháng, vì vậy các giá cập nhật thanh toán vẫn không phải là thực tế.

Đề nghị Bộ Xây dựng có đánh giá về tiêu chuẩn kỹ thuật đấu thầu, về đầu tư bất động sản, ngành kinh doanh chịu sự tác động của 12 Luật khác nhau nên gây chậm tiến độ cho các dự án, kéo theo chậm tiến độ xây dựng, gây ảnh hưởng số đầu việc cho các nhà thầu.

"Chúng tôi kiến nghị về việc lựa chọn chủ đầu tư, quy định chuyển đổi đất ở đô thị (trong đó phải có 1 phần đất ở đô thị) đây là điều gây hạn chế toàn bộ các dự án nhà ở vì hiện tại là đất kho, đất xưởng… Chính quy định này đang gây ách tắc cho khoảng 400 dự án cả ở Thành phố Hồ Chí Minh và Hà Nội", ông Hiệp nói.

Luật Nhà ở 2014 và Nghị định của Chính phủ đang có sự vênh nhau về thời gian bảo hành. Hiện nay, công tác đền bù giải phóng mặt bằng đang rất phức tạp, các cơ quan chính quyền không mạnh tay về công tác đền bù. Những tỉnh đưa ra hệ số đền bù cao thì lại dễ triển khai hơn. Vì vậy, đề nghị có cơ chế bồi thường đất, về vấn đề định giá đất. Đề nghị các tỉnh công bố hệ số định giá đất để các nhà đầu tư có thể tính toán được chứ không phải đợi Hội đồng định giá. Các văn bản luật hiện nay đang có sự chồng chéo, cần có đầu mối thống nhất giữa các Bộ để điều phối chung.

Việc dành 20% quỹ đất cho các dự án nhà ở xã hội đang bất cập, đề nghị các dự án nộp phần chênh lệch này vào quỹ nhà ở xã hội và do Bộ Xây dựng quản lý.

Đề nghị sửa Thông tư 06 để hạn chế bất cập giữa Ban quản trị và cư dân; các thông tư của Ngân hàng Nhà nước. Đồng tình siết chặt trái phiếu doanh nghiệp để hạn chế rủi ro trong lĩnh vực đầu tư bất động sản.