Thị trường chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) tại Ấn Độ đang trở nên “nóng” hơn bao giờ hết, bất chấp việc nước này là một trong những trung tâm của đại dịch Covid-19 trên thế giới.
Tổng số tiền huy động được qua các IPO tại Ấn Độ từ đầu năm đến nay đã đạt 8,8 tỷ USD, vượt qua tổng số huy động được trong 3 năm qua, dù hiện mới chỉ là tháng 8.
Với tốc độ như hiện nay, dự báo năm 2021, các IPO ở Ấn Độ sẽ huy động được tới 11,8 tỷ USD - mức cao kỷ lục trong lịch sử. Các nhà sáng lập doanh nghiệp, giới ngân hàng, luật sư và cố vấn đang chạy đua để kiếm tiền từ "cơn sốt" IPO này.
Chạy đua IPO mặc cho thua lỗ
Giới phân tích nhận định, một trong những chất xúc tác của cơn sốt này là IPO của startup giao đồ ăn Zomato Ltd. hồi tháng 7. Dù lỗ nặng và triển vọng sinh lời thấp, Zomato vẫn huy động được 1,3 tỷ USD khi IPO và từ đó đến nay giá cổ phiếu tăng hơn 70%. Điều này càng thúc đẩy niềm tin rằng những startup gặp khó khăn trong việc sinh lời vẫn có thể được giới đầu tư đón nhận nhiệt tình.
Tuần trước, công ty dịch vụ lưu trú Oyo Hotels & Homes Pvt, vốn rơi vào bế tắc từ lâu, đã bắt đầu xúc tiến dự thảo cáo bạch IPO và dự kiến nộp hồ sơ vào tháng 10 tới. Trong khi đó, startup gọi xe hàng đầu Ấn Độ Ola và startup công nghệ tài chính Pine Labs Pvt cũng đã bắt đầu thảo luận với các ngân hàng đầu tư về kế hoạch chào sàn.
“Ấn Độ đang là ngôi sao trên thị trường IPO - một hiện tượng mới nổi”, Udhay Furtado, đồng Giám đốc phụ trách thị trường vốn cổ phần châu Á tại Citigroup Inc., nhận xét. “Zomato thực sự đã khiến các nhà đầu tư có cái nhìn khác về Ấn Độ và giờ đây chúng ta đang chứng kiến hàng loạt ‘kỳ lân’ (công ty có định giá từ 1 tỷ USD trở lên) chuẩn bị gia nhập thị trường đại chúng”.
Kết quả của các IPO gần đây, như của Zomato, đã thổi bùng sức nóng của thị trường IPO Ấn Độ. Từ đầu năm nay, các cổ phiếu mới lên sàn tại Ấn Độ tăng điểm mạnh hơn khoảng 40% so với chỉ số Nifty 50 Index - cách biệt lớn nhất trong 7 năm qua.
Hiện tại, 3 startup giá trị nhất Ấn Độ đều đang cân nhắc hoặc đang có kế hoạch IPO. Paytm, startup dẫn đầu về thanh toán điện tử, đã nộp hồ sơ IPO sơ bộ và đặt mục tiêu huy động tới 166 tỷ Rupee (2,2 tỷ USD). Nếu thành công, đây sẽ là IPO lớn nhất lịch sử Ấn Độ, vượt qua kỷ lục hơn 150 tỷ Rupee thiết lập trước đó của công ty quốc doanh Coal India Ltd.
Trong khi đó, Flipkart, startup thương mại điện tử khổng lồ do Walmart nắm quyền kiểm soát, cũng đang nhắm tới IPO trong quý 4, theo tin từ Bloomberg. Startup giáo dục trực tuyến Byju’s, hiện được định giá 16,5 tỷ USD, cũng đang thảo luận về kế hoạch IPO và được giới ngân hàng khuyên nên tận dụng sức nóng hiện nay của thị trường. Byju’s đang triển khai một số thương vụ M&A và có thể sẽ chưa IPO trong ít nhất một năm tới.
"Cú hích" từ Trung Quốc
Cơn sốt tại thị trường Ấn Độ là lý do khiến PhonePe - startup về thanh toán được Walmart mua lại một phần đang cân nhắc chuyển từ Singapore về Ấn Độ để tranh thủ sự chú ý của các nhà đầu tư trong nước. Bên cạnh đó, những thay đổi trong quy định tại Trung Quốc cũng khiến các nhà đầu tư đẩy mạnh tìm kiếm cơ hội tiềm năng tại những quốc gia mà chính phủ có chính sách dễ đoán hơn.
“Nếu các nhà đầu tư toàn cầu phải lựa chọn một thị trường mới nổi, cán cân sẽ nghiêng về Ấn Độ, đặc biệt sau khi chứng kiến những động thái pháp lý của chính phủ Trung Quốc với hệ sinh thái Internet của nước này”, Pankaj Naik, Giám đốc điều hành phụ trách công nghệ số tại hãng tư vấn Avendus Capital Pvt., nhận định. “Ấn Độ có thể không hấp dẫn bằng Trung Quốc ở khía cạnh kinh tế, nhưng đây có vẻ là một lựa chọn đầu tư an toàn hơn”.
Từ lâu, giới startup Ấn Độ thua xa Mỹ và Trung Quốc xét về mức độ thành công. Tuy nhiên, năm nay đã có sự thay đổi đột phá. Đại dịch Covid-19 đã khiến nhiều người hơn phải tìm đến các dịch vụ trực tuyến như giao thực phẩm, mua sắm, hay thậm chí gia sư và khám bệnh. Doanh thu của các công ty hoạt động trong những lĩnh vực này tăng vọt.
Các nhà đầu tư toàn cầu như Fidelity Investments, KKR & Co. và Temasek Holdings Pte của Singapore cũng đã mạnh tay bơm tiền vào thị trường Ấn Độ, trong bối cảnh chiến dịch siết kiểm soát của Trung Quốc khiến họ phải dè chừng. Trong tháng 7, tổng giá trị các khoản đầu tư mạo hiểm vào Ấn Độ đạt 7,9 tỷ USD, lần đầu tiên vượt qua Trung Quốc kể từ năm 2013, theo hãng nghiên cứu Preqin Ltd.
