Việt Nam đón cơ hội phục hồi ngành du lịch trong năm 2021

Thời điểm Tết Dương lịch và Tết Nguyên đán Tân Sửu 2021 cận kề thường là mùa cao điểm bán tour của các doanh nghiệp lữ hành. Tuy vậy, ở thời điểm này, du khách đặt tour khá cầm chừng. Chưa bao giờ nhiều doanh nghiệp phải tìm đường cầm cự sống sót bằng mọi giá như hiện tại. Nếu các doanh nghiệp du lịch đang nỗ lực cầm cự để đợi cơ hội phục hồi trở lại, thì các nhà đầu tư vào ngành du lịch lại đang phải cân não để tính toán dòng tiền.

Theo Tổng Cục thống kê, năm 2020 do ảnh hưởng nặng nề của đại dịch Covid-19, số lượng khách quốc tế đến Việt Nam chỉ đạt 3,8 triệu lượt người, tương đương giảm 78,7% so với năm 2019; trong đó có hơn 96% là khách quốc tế đến trong quý 1 năm 2020.

Khách đến từ châu Á trong năm 2020 đạt 2.813,6 nghìn lượt người, tương đương 73,3% tổng số khách quốc tế đến Việt nam, giảm 80,4% so với năm trước; Khách đến từ tất cả các thị trường chính như Trung Quốc đều đều giảm mạnh, số khách đạt 959,2 nghìn lượt người, so với năm 2019 giảm 83,5%; Hàn Quốc đạt 840 nghìn lượt người, giảm 80,4% so với năm 2019; Nhật Bản đạt 205,3 nghìn lượt người, giảm 78,4% so với năm 2019.

Ước tính khách đến từ châu Âu năm 2020 đạt 671,9 nghìn lượt người, so với năm 2019 giảm 69%, trong đó khách đến từ Liên bang Nga đạt 246,3 nghìn lượt người, giảm 61,9% so với năm 2019; Vương quốc Anh đạt 82,4 nghìn lượt người, giảm 73,9% so với năm 2019; Pháp đạt 75,2 nghìn lượt người, giảm 73,8 so với năm 2019.

Ước tính doanh thu dịch vụ lưu trú và ăn uống của năm 2020 đạt 510,4 nghìn tỷ đồng, tương đương 10,1% tổng mức và giảm 13% so với năm 2019; Ước tính doanh thu dịch vụ du lịch lữ hành năm 2020 đạt 17,9 nghìn tỷ đồng, giảm 59,5% so với năm 2019.

Một số địa phương có doanh thu du lịch lữ hành năm 2020 giảm mạnh so với năm 2019. Khánh Hòa giảm 85,1%, Quảng Nam giảm 78,7%,  TP.HCM giảm 76,7%, Đà Nẵng giảm 73,3%, Bà Rịa - Vũng Tàu giảm 64,3%...

Trong năm 2021, với diễn biến của đại dịch Covid-19 trên thế giới tiếp tục phức tạp, dự báo bức tranh du lịch Việt Nam vẫn chưa có dấu hiệu tươi sáng. Hội đồng Tư vấn du lịch đã cùng thảo luận và phác thảo 3 kịch bản dành cho du lịch Việt Nam trong năm 2021 này.

Theo đó, tình huống bi quan nhất khi dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, du lịch dự kiến chỉ phục vụ 40-55 triệu lượt khách nội địa. Với tình huống bình thường hơn, khách nội địa có thể đạt 55-70 triệu lượt. Đối với kịch bản lạc quan nhất là khách nội địa đạt 70-80 triệu lượt.

Các chuyên gia TAB cho rằng với kế hoạch đón khách quốc tế, tình huống lạc quan nhất là khi khách du lịch quốc tế được tiêm chủng vaccine ngừa Covid-19 trên diện rộng, Việt Nam đón khách từ quý 2 năm 2021, lượng khách quốc tế cũng chỉ đạt 7-10 triệu lượt, bằng một nửa so với năm 2019. Tuy nhiên, với kịch bản xấu nhất thì Việt Nam chỉ có thể đón khách từ quý 4 năm 2021, do đó lượng khách quốc tế tối đa cũng chỉ đạt 15% so với năm 2019. Tóm lại, vẫn chưa có kịch bản hoàn thiện cho thị trường du lịch phục hồi thời gian tới này.

Khảo sát cho thấy thị trường nội địa vẫn giữ vai trò cốt yếu. Du khách đang hướng tới các điểm du lịch trong nước và sẵn sàng tham gia các trải nghiệm đơn giản hơn như dành thời gian ở ngoài trời hay đi nghỉ cùng gia đình hoặc là tìm kiếm những trải nghiệm nông thôn… Phần lớn du khách đều có đòi hỏi cao hơn về sự riêng tư, muốn lưu trú trong nhà nghỉ dưỡng hoặc căn hộ hơn là ở khách sạn có điều kiện thoải mái.

Hiện doanh nghiệp lữ hành đang xoay sang giới thiệu một số tour trước đó người Việt Nam ít có cơ hội đi, chẳng hạn như khám phá du lịch Sơn Đoòng, vịnh Hạ Long, Lan Hạ,... Đây là những tour trước đây thường dành cho người nước ngoài, vốn được bán hết cả năm với các điều kiện và sự đòi hỏi khắt khe. Các tour theo các mùa hoa vùng Tây Bắc, Tây Nguyên cũng dần hút khách Việt Nam vì gần gũi thiên nhiên và ít lo ngại hơn về dịch bệnh.

Theo dự báo của Tổ chức Du lịch thế giới, du lịch quốc tế chỉ có thể bắt đầu quá trình phục hồi từ nửa sau năm 2021. Tuy nhiên, cần khoảng thời gian từ 2 năm rưỡi đến 4 năm để đạt được mức bằng năm 2019, tùy tình hình kiểm soát đại dịch Covid-19. Du lịch Việt Nam cũng nằm trong bối cảnh chung của quốc tế, do đó cần nhiều thời gian để phục hồi lượng khách du lịch quốc tế.

Vào năm 2021, ngành du lịch Việt Nam sẽ tiếp tục triển khai mạnh mẽ chương trình kích cầu du lịch nội địa, chuẩn bị sẵn sàng đón khách quốc tế khi điều kiện cho phép, tăng cường hiệu lực và hiệu quả quản lý nhà nước về du lịch; cải thiện môi trường kinh doanh và nâng cao năng lực cạnh tranh, tiếp tục đề xuất triển khai hiệu quả các chính sách hỗ trợ của Chính phủ đối với doanh nghiệp du lịch, đẩy mạnh các hoạt động chuyển đổi số và phát triển du lịch thông minh.