Ông Trần Thanh Hải – Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công Thương, nếu như không có biến động lớn trong vấn đề kiểm soát dịch bệnh, 3 tháng cuối năm, các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp phía Nam lấy lại được sự phục hồi, đà tăng trưởng.
Trả lời câu hỏi của phóng viên về tình hình cán cân thương mại, ông Trần Thanh Hải - Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công Thương cho biết, hoạt động xuất nhập khẩu gắn chặt với hoạt động sản xuất bao gồm cả sản xuất công nghiệp, sản xuất nông nghiệp cũng như khai thác các mặt hàng nhiên liệu, khoáng sản.
Cũng theo ông Hải, quý II và Quý III năm 2021 là thời điểm dịch bệnh Covid-19 bùng phát mạnh, đặc biệt đã tác động trực tiếp đến trung tâm sản xuất công nghiệp lớn, tại các tỉnh thành phía Bắc như Bắc Ninh, Bắc Giang; các tỉnh thành phía Nam như TP HCM, Bình Dương, Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu, Long An, Tây Ninh và 13 tỉnh thành ở Đồng bằng sông Cửu Long.
Theo ông Trần Thanh Hải, khu vực 19 tỉnh thành ở phía Nam tương đương với 45% kim ngạch xuất khẩu của cả nước. Các tỉnh thành này trong thời gian vừa qua bị tác động của dịch khi phải áp dụng biện pháp giãn cách xã hội ở mức cao nhất theo Chỉ thị 16, thậm chí cao hơn cả Chỉ thị 16 nên có tác động rất lớn đến các hoạt động sản xuất, qua đó ảnh hưởng nhất định đến xuất khẩu.
|
Lãnh đạo Cục Xuất nhập khẩu đánh giá, hiện nay, tốc độ tăng trưởng, kim ngạch xuất khẩu vẫn đang ở mức cao (hiện đang là 18,8%, trong khi năm 2020 mới chỉ tăng trưởng ở mức 7 -10%). Tháng 9 chúng ta đã ghi nhận xuất siêu với trị giá 500 triệu USD.
Tuy nhiên, ông Trần Thanh Hải cho biết, tính chung trong 9 tháng năm 2021, nước ta đang nhập siêu 2,13 tỷ USD. Nếu so sánh với kim ngạch nhập khẩu, tương đương 0,8%.
“Đây là một khoảng cách không phải là quá lớn và chúng ta còn 3 tháng của quý IV. Chính vì vậy, nếu như không có biến động lớn trong vấn đề kiểm soát dịch bệnh, 3 tháng cuối năm, các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp phía Nam lấy lại được sự phục hồi, đà tăng trưởng. Khi đó, chúng ta hoàn toàn có thể tin tưởng đến thời điểm kết thúc năm 2021, cán cân thương mại sẽ duy trì ở mức cân bằng. Và nếu như tình hình lạc quan hơn, chúng ta có thể xuất siêu ở tỷ lệ nhất định” - ông Trần Thanh Hải nói.
Thống kê của Bộ Công Thương cho thấy, cán cân thương mại hàng hóa tháng 9 ước xuất siêu 500 triệu USD. Tính chung 9 tháng năm 2021, cán cân thương mại hàng hóa ước nhập siêu 2,13 tỷ USD (cùng kỳ năm trước xuất siêu 16,66 tỷ USD).
Riêng khu vực kinh tế trong nước nhập siêu 20,9 tỷ USD; khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (kể cả dầu thô) xuất siêu 18,87 tỷ USD.
Đưa ra nguyên nhân chủ yếu dẫn đến nhập siêu trong 9 tháng, Bộ Công Thương cho biết, do kinh tế thế giới phục hồi nhu cầu tăng, các doanh nghiệp của ta đã tăng lượng nhập khẩu nguyên vật liệu để phục vụ cho sản xuất.
Giá cả hàng hóa thế giới tăng nên giá nhập khẩu nguyên vật liệu đầu vào cho sản xuất tăng cao, góp phần tăng kim ngạch nhập khẩu nước ta. Giá cước vận tải biển tăng cũng làm tăng chi phí, tăng trị giá nhập khẩu; Xuất khẩu lại giảm tốc từ tháng 6 đến nay.
Trong đó, tháng 6 do dịch Covid-19 tác động mạnh đến xuất khẩu của các doanh nghiệp ở Bắc Giang, Bắc Ninh; còn trong các tháng 7, 8, 9 dịch Covid-19 tác động mạnh đến xuất khẩu của các doanh nghiệp tại các tỉnh, thành phố khu vực phía Nam.
Cũng theo Bộ Công Thương, hoạt động xuất khẩu của Việt Nam đang có những thuận lợi khi ta đang khai thác hiệu quả các Hiệp định FTA và nhu cầu thị trường đang tăng vào dịp mua sắm cuối năm, đặc biệt là nhóm hàng ta có lợi thế.
Tuy nhiên, dịch bệnh vẫn còn diễn biến ở TP.HCM và các tỉnh phía Nam khiến cho hoạt động sản xuất, kinh doanh xuất nhập khẩu của các doanh nghiệp gặp không ít khó khăn, giao thông vận tải, logistics chưa bình thường trở lại.
Các doanh nghiệp hoạt động trong điều kiện phải đảm bảo phòng chống dịch với những yêu cầu nghiêm ngặt, đáp ứng được các điều kiện sản xuất "3 tại chỗ" hoặc "một cung đường, hai điểm đến”.
Nguy cơ thiếu lao động sản xuất sau khi dịch được kiểm soát, đặc biệt là lao động trong lĩnh vực cần có tay nghề như cơ khí, điện tử…
Quá trình thông quan xuất khẩu hàng hóa sang thị trường Trung Quốc, đặc biệt là các mặt hàng nông, thủy sản thời gian gần đây gặp khá nhiều bất lợi khi Trung Quốc liên tục tăng cường các biện pháp kiểm soát dịch bệnh tại các cửa khẩu biên giới phía Bắc.
Do đó, từ nay đến cuối năm để ngăn chặn đà suy giảm xuất khẩu do ảnh hưởng của đại dịch, Bộ Công thương đã và đang tập trung các giải pháp củng cố và mở rộng thị trường xuất khẩu, tận dụng tối đa lợi thế từ các FTA đã có hiệu lực; hướng dẫn doanh nghiệp chú trọng vào các thị trường nhỏ và thị trường ngách.
Đồng thời, ban hành Chỉ thị số 10/CT-TTg ngày 23 tháng 8 năm 2021 về tăng cường quản lý xuất khẩu, nhập khẩu một số mặt hàng chiến lược; làm việc với Đại sứ quán Trung Quốc đề nghị tạo thuận lợi cho hoạt động thông quan, xuất khẩu hàng hóa qua cửa khẩu biên giới phía Bắc.
Bên cạnh đó, tiếp tục đổi mới, tổ chức các chương trình xúc tiến thương mại, kết nối cung cầu cả trong và ngoài nước trên môi trường trực tuyến và dựa trên những nền tảng mới, tập trung vào những hàng hóa, nông sản đang vào mùa vụ.
