Dư thừa nguồn cung, Việt Nam cắt giảm năng lượng tái tạo trong năm 2021

Đây là kế hoạch được ông Nguyễn Đức Ninh, Giám đốc Trung tâm điều độ Hệ thống điện quốc gia cho biết tại Hội nghị Tổng kết của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) hôm 12/1.

Theo tính toán, trong 1,3 tỷ kWh cắt giảm, hơn 500 triệu kWh phát sinh do thừa nguồn điện mặt trời ở các điểm chưa và quá tải đường dây 500 kV từ miền Trung ra Bắc. Ông Ninh thừa nhận, đây là thách thức lớn nhất trong việc vận hành năm nay.

Trước đó, ngành điện chứng kiến đà tăng vượt bậc của năng lượng tái tạo trong 2020. Điện mặt trời áp mái chiếm sản lượng cao nhất, từ 6.000 MWp tới 10.000 MWp từ tháng 6-12.

Chỉ trong tuần cuối năm, con số ghi nhận từ điện mặt trời áp mái lên tới 3.000-4.000 MWp. Xuyên suốt 2020, cơ quan điều tiết giảm 365 triệu kWh không khai thác được. 

Ông Ninh phân tích, số điện này do quá tải lưới nội vùng, chủ yếu rơi vào khu vực Ninh Thuận, Bình Thuận hay một số tỉnh miền Trung.

Nửa cuối tháng 11/2020, do tăng trưởng nóng trang trại điện mặt trời và điện nguồn, tổng sản lượng cắt giảm là 35 triệu kWh.

Ông Ninh lý giải, ở các khung giờ thấp điểm trưa, không thể cắt giảm các nguồn điện khác nên buộc cắt nguồn năng lượng tái tạo. Nếu không tính theo công suất đặt năng lượng tái tạo ứng với giờ thấp điểm trưa, tỷ trọng điện mặt trời lên tới 50-60% tổng công suất lưới điện quốc gia, đặc biệt các ngày cuối tuần. Trước đó, EVN báo cáo tổng kết đưa ra con số 25%.

Nhằm giảm bớt gánh nặng với các nhà máy gió, điện mặt trời, Giám đốc Trung tâm điều độ hệ thống điện quốc gia nêu giải pháp điều chỉnh giờ phát của các thủy điện nhỏ, tránh khung 11-13h trưa, vốn là lúc bức xạ mặt trời tốt nhất trong ngày. Đồng thời, yêu cầu phân bổ lại công suất phát của điện mặt trời áp mái, khi tỷ trọng so với trang trại điện mặt trời hiện xấp xỉ 90%.

Ngoài ra, ông Ninh co biết cần cơ chế, nguyên tắc huy động nguồn năng lượng tái tạo khi hệ thống dư thừa hoặc quá tải lưới điện. 

Phát biểu về phát triển năng lượng tái tạo, Phó thủ tướng Trịnh Đình Dũng yêu cầu giải toả công suất, xây dựng tiêu chí phát triển điện mặt trời áp mái. Theo ông, cần hạn chế phát triển điện mặt trời áp mái theo phong trào; xem xét, khắc phục, để phát triển theo tiêu chí rõ ràng, không để tình trạng trục lợi chính sách.