Chỉ số giá tiêu dùng CPI của Việt Nam tăng 3,3% trong năm 2020

So với tháng trước, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 12 năm nay tăng 0,1%, theo báo cáo của Tổng cục Thống kê. Trong đó, có đến 7/11 nhóm hàng hóa và dịch vụ có chỉ số tăng. 

Tăng cao nhất là nhóm giao thông với 2,45% do ảnh hưởng từ đợt điều chỉnh tăng giá xăng, dầu vào thời điểm 26/11/2020, thời điểm 11/12/2020 và thời điểm 26/12/2020 làm giá xăng, dầu tăng 6,52% (tác động làm tăng 0,23% CPI chung). Bên cạnh đó, giá phụ tùng tăng 0,03%, giá xe máy tăng 0,18% và giá dịch vụ bảo dưỡng phương tiện đi lại tăng 0,3% do nhu cầu mua sắm, sửa chữa cuối năm tăng mạnh.

Nhóm may mặc, mũ nón, giày dép tăng 0,15%. Nhóm thiết bị và đồ dùng gia đình tăng 0,01%. Do tình hình thời tiết tại các tỉnh phía Bắc có dấu hiệu chuyển sang rét đậm, rét hại nên nhu cầu mua sắm quần áo, giày dép và nhu cầu sử dụng các thiết bị và đồ dùng gia đình tăng.

Do nhu cầu phục vụ Giáng sinh, Tết Dương lịch năm 2021 và chuẩn bị nguồn hàng đón Tết Nguyên đán sắp tới nên nhóm đồ uống và thuốc lá tăng 0,13%. Cùng tăng 0,01% là nhóm giáo dục và nhóm thuốc và dịch vụ y tế. Hàng hóa và dịch vụ khác tăng 0,12%.

Các nhóm hàng hóa và dịch vụ còn lại có chỉ số CPI giảm gồm nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống giảm 0,41% (trong đó, lương thực tăng 0,43% do giá gạo tăng 0,64%; thực phẩm giảm 0,77%). Nhóm văn hóa, giải trí và du lịch giảm 0,1% do các công ty du lịch đưa ra các chương trình kích cầu du lịch nội địa sau đại dịch.

Nhóm nhà ở và vật liệu xây dựng giảm 0,03% chủ yếu là do thời tiết lạnh ở các tỉnh phía Bắc và dịu mát ở các tỉnh miền Nam cho nên nhu cầu sử dụng điện, lượng nước sinh hoạt giảm làm cho chỉ số giá điện giảm 1,38%, chỉ số giá nước giảm 0,03%; bên cạnh đó, giá gas tăng 1,87%, giá nhóm vật liệu, bảo dưỡng nhà ở cũng tăng 0,17% và giá dầu hỏa tăng 9,45%. Riêng nhóm bưu chính viễn thông không có sự thay đổi.

Tính chung quý IV năm 2020, CPI tăng 0,22% so với quý trước và tăng 1,38% so với cùng kỳ năm trước. CPI bình quân năm nay tăng 3,23% so với bình quân các năm trước, đạt mục tiêu Quốc hội đề ra là dưới 4%, CPI tháng 12/2020 đã tăng 0,19% so với tháng 12/2019, là mức thấp nhất trong giai đoạn 2016 - 2020.

CPI bình quân năm 2020 tăng do một số nguyên nhân chủ yếu sau:

Đầu tiên, giá các mặt hàng lương thực tăng 4,51% so với năm 2019 (làm CPI chung tăng 0,17%), trong đó giá gạo tăng 5,14% do giá gạo xuất khẩu cũng như nhu cầu tiêu dùng trong nước tăng; Thứ hai, giá các mặt hàng thực phẩm tăng 12,28% so với năm 2019 (làm CPI chung tăng 2,61%), trong đó riêng giá thịt lợn tăng 57,23% (làm CPI chung tăng 1,94%); Thứ ba, giá thuốc và thiết bị y tế tăng 1,35% do đại dịch Covid-19 trên thế giới vẫn diễn biến phức tạp nên nhu cầu về mặt hàng này vẫn ở mức cao; Thứ tư, tiếp tục thực hiện lộ trình tăng học phí dựa trên Nghị định số 86/2015/NĐ-CP làm chỉ số giá nhóm dịch vụ giáo dục năm 2020 tăng 4,32% so với năm 2019.

Bên cạnh đó có một số yếu tố kiềm chế tốc độ tăng CPI năm 2020:

Đầu tiên là giá các mặt hàng thiết yếu như xăng, dầu giảm 23,03% so với năm trước (làm CPI chung giảm 0,83%), giá dầu hỏa giảm 31,21%, giá gas trong nước giảm 0,95% do ảnh hưởng của giá nhiên liệu thế giới; Tiếp đó, nhu cầu đi lại, du lịch của người dân đã giảm do ảnh hưởng của dịch Covid-19 làm giá của nhóm du lịch trọn gói giảm 6,24% so với năm 2019; giá cước vận tải của các loại phương tiện như tàu hỏa, máy bay giảm;

Thứ ba, Chính phủ triển khai các gói hỗ trợ cho người dân và người sản xuất gặp khó khăn do đại dịch Covid-19 như gói hỗ trợ của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) triển khai giảm giá điện, tiền điện cho khách hàng nên giá điện tháng 5 và tháng 6 năm nay giảm lần lượt là 0,28% và 2,72% so với tháng trước; Thứ tư, các cấp, các ngành đang tích cực triển khai thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ để ngăn chặn diễn biến phức tạp của dịch bệnh Covid-19, bảo đảm cân đối cung cầu và ổn định thị trường.

Lạm phát cơ bản tháng 12/2020 tăng 0,07% so với tháng trước và tăng 0,99% so với cùng kỳ năm 2019. Lạm phát cơ bản bình quân của năm 2020 tăng 2,31% so với bình quân năm 2019.