Chính quyền Biden đối mặt nợ công khổng lồ

Hôm 14/1, Tổng thống đắc cử Joe Biden vừa công bố kế hoạch triển khai gói cứu trợ 1.900 tỷ USD, ngay sau gói 900 tỷ USD tháng trước. Mỗi công dân Mỹ dự kiến nhận 2.000 USD tiền hộ trợ các bang, bảo hiểm thất nghiệp, nhằm tăng đà phục hồi vốn đang thụt lùi tại Mỹ.

Sau khi nhiệm kỳ của Tổng thống Trump khép lại, nợ công nước Mỹ tăng thêm 7.000 tỷ, đạt mức 27.000 tỷ USD. Joe Brusuelas, kinh tế gia tại RSM chi biết, nền kinh tế trong trạng thái "thắt lưng buộc bụng", không thể tiết kiệm.

Báo cáo hôm 14/1 chỉ ra, gần 1 triệu người Mỹ nộp đơn xin trợ cấp thất nghiệp, tăng 784.000 người so với tuần trước. Số người thất nghiệp tăng đều từ mùa xuân năm ngoái, đạt mức tệ nhất kể từ Khủng hoảng tài chính năm 2008.

Brusuelas cho biết đây là thời điểm thích hợp để tăng kích thích tài khóa, kéo nền kinh tế về quỹ đạo cũ. Song, hiện chưa có chính sách tăng thuế nào bù đắp lại chi phí này. Chấp nhận tăng thâm hụt ngân sách sẽ giúp giảm thiệt hại gây ra bởi cuộc khủng hoảng y tế, đồng thời giải quyết bất bình đẳng đang ngày một trầm trọng.

Dù thị trường chứng khoán liên tục lập kỷ lục, song nền kinh tế vẫn bất ổn. Những ngành gánh thiệt hại nặng nề nhất bao gồm rạp phim, hàng không, khách sạn... Chỉ số Back-to-Normal (trở lại trạng thái bình thường) giao động mức 74% so với giai đoạn đầu dịch vào tháng 3, theo đo lường của CNN.

Đầu tháng này, Hội đồng Ngân sách Liên bang (CRFB) dự báo thâm hụt ngân sách Mỹ đạt 2.300 tỷ USD trong tài khóa 2021, giảm từ 3.100 tỷ USD tài khóa trước.

Maya MacGuineas, Chủ tịch CRFB chỉ ra, với việc đảng Dân chủ nắm Thượng viện, mức độ thâm hụt thậm chí còn cao hơn nữa. Ngân sách Mỹ mất cân đối từ trước khi đại dịch xuất hiện. Các nghị sĩ có dấu hiệu buông lỏng việc cải tổ chính sách chăm sóc y tế, an sinh xã hội. Thâm hụt bùng nổ dưới thời Tổng thống Trump, do chính sách chi tiêu mạnh tay và liên tục cắt thuế.

CNN cho hay, không dễ để chính quyền Joe Biden có thể thuyết phục các nghị sĩ thông qua gói hỗ trợ 2.000 USD cho mỗi người dân. Ý tưởng này trước đó được cả Trump và nhiều thượng nghị sĩ Cộng hòa ủng hộ.

Nhiều nhà quan sát chỉ ra, 2.000 USD là mức hỗ trợ cần thiết ngay lúc này, và nên giới hạn với những người thất nghiệp hoặc giảm thu nhập.

20/1 tới, Tổng thống đắc cửa Joe Biden chính thức nhậm chức. Ông sẽ điều hành từ Nhà Trắng với bối cảnh lãi suất thấp kỷ lục. Do vậy, Mỹ có thể đi vay trong 10 năm với mức lãi chỉ 1%, thay vì 3% như lời cựu Tổng thống Brack Obama từng phát biểu trong quá khứ.