Giới chuyên môn dự báo, trong năm 2021 chính sách tiền tệ sẽ vẫn duy trì trạng thái “nới lỏng” nhằm mục đích tiếp tục hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua khó khăn. Tuy nhiên, mặt bằng lãi suất có thể sẽ tăng trở lại trong nửa cuối năm 2021.
Giới chuyên môn dự báo, trong năm 2021 chính sách tiền tệ sẽ vẫn duy trì trạng thái “nới lỏng” nhằm mục đích tiếp tục hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua khó khăn. Tuy nhiên, mặt bằng lãi suất có thể sẽ tăng trở lại trong nửa cuối năm 2021.
Nhìn lại một năm đã qua, năm 2020, để đối phó với đại dịch Covid-19 và kích cầu tín dụng, NHNN quyết định hạ lãi suất điều hành 3 lần liên tiếp, 1,5 điểm phần trăm đối với lãi suất tái cấp vốn, từ 0,8 – 1 điểm phần trăm đối với hạ trần lãi suất huy động dưới 6 tháng.
Ngoài ra, tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn cũng được nhà quản lý hoãn thực hiện thêm 1 năm để cho các ngân hàng không chịu áp lực cơ cấu lại nguồn vốn trong bối cảnh các ngân hàng thương mại phải hỗ trợ DN thông qua việc giảm lãi suất cho vay, giãn nợ và cơ cấu lại nợ.
Đồng thời, thông qua nghiệp vụ mua ngoại tệ bổ sung dự trữ ngoại hối, NHNN đã bơm ra thị trường gần 350 nghìn tỷ VNĐ. Qua đó, thanh khoản hệ thống luôn ở trạng thái dồi dào.
Đó là ở phía nguồn cung, còn ở đầu hấp thụ, do đại dịch Covid-19 khiến cầu tín dụng yếu đi rõ rệt do DN gặp nhiều khó khăn, phải thu hẹp sản xuất kinh doanh.
Trong khi nguồn cung dồi dào, nhu cầu tín dụng lại không tăng đã khiến mặt bằng lãi suất giảm đi rõ rệt. Cụ thể, mặt bằng lãi suất huy động giảm 1,5-3 điểm %; lãi suất cho vay giảm nhẹ hơn khoảng 0,5-1 điểm %.
“Trong năm 2020, các chính sách được cho là phù hợp với điều kiện kinh tế của NHNN, việc ‘nới lỏng’ có kiểm soát nhằm tránh những hệ lụy về sau như nợ xấu và ‘bong bóng’ giá tài sản”, KBSV cho hay.
Lãi suất ngân hàng năm 2021 biến động như thế nào? Bước sang năm 2021, năm đầu tiên của kế hoạch 5 năm mới giai đoạn 2021- 2025. Trong kế hoạch này, Chính phủ đặt mục tiêu tăng trưởng bình quân từ 6,5-7%.
Do vậy, chính sách nới lỏng tiền tệ nhiều khả năng vẫn được Chính phủ tiếp tục thực hiện nhằm hỗ trợ các DN và hộ gia đình gặp khó khăn kéo dài bởi dịch Covid-19. Đồng nghĩa với việc NHNN sẽ hạ lãi suất điều hành thêm một lần nữa trong nửa đầu năm mới 2021, khi áp lực CPI vẫn chưa đáng lo ngại. Được biết, CPI bình quân cả năm 2020 so với cùng kỳ 2019 mới chỉ tăng 3,23% và đạt mục tiêu Quốc hội đề ra là dưới 4%.
Mặt bằng lãi suất liên ngân hàng và lợi suất trái phiếu Chính phủ hiện đã chạm đáy, trong khi lãi suất huy động thấp nhất trong vòng 15 năm qua.
Theo nhóm nghiên cứu tại KBSV, mặt bằng lãi suất có thể sẽ chạm đáy vào nửa đầu năm mới, khi NHNN thực thi hạ lãi suất điều hành.
Trong một cuộc khảo sát mới đây do chính NHNN tiến hành cho thấy, trong năm 2020, các tổ chức tín dụng nhận định mặt bằng lãi suất đã giảm rõ rệt và kỳ vọng tiếp tục giảm nhẹ trong quý I/2021, với mức giảm bình quân từ 0,05-0,16 điểm %.
Một vị lãnh đạo ngân hàng cho hay: “Trong vài tháng đầu năm 2021, lãi suất huy động sẽ không tăng để ngân hàng tạo lực cho vay, hỗ trợ DN phục hồi”.
Quan sát vào biểu lãi suất tiết kiệm của đầu năm 2021, nhiều ngân hàng vẫn tiếp tục duy trì và giảm lãi suất huy động so với thời điểm cuối năm 2020. Tuy vậy, dự báo do nhiều nguyên nhân lãi suất sẽ tăng nhẹ trở lại trong nửa cuối năm 2021 .
Thứ nhất, kênh bơm thanh khoản tiền VNĐ vào thị trường bị giới hạn do công cụ mua ngoại tệ bị hạn chế và có thể đẩy mặt bằng lãi suất trên thị trường liên ngân hàng tăng.
Thứ hai, trong 6 tháng cuối năm thường tốc độ tăng trưởng tín dụng sẽ hồi phục nhanh.
Thứ ba, vào tháng 10/2021, lộ trình siết tỷ lệ huy động ngắn cho vay trung và dài hạn có hiệu lực sẽ đẩy mạnh mức độ cạnh tranh về tiền gửi và xu hướng lãi suất tiền gửi đang giảm có thể được đảo chiều.
Theo ông Phạm Thanh Hà, Vụ trưởng Vụ Chính sách Tiền tệ, thời gian qua, NHNN đã kiên định trong kiểm soát lạm phát nhưng vẫn cung ứng đủ vốn cho nền kinh tế, DN. Với thanh khoản dồi dào của hệ thống, NHNN sẽ cố gắng ổn định mặt bằng lãi suất.
“Chính phủ ưu tiên yếu tố ổn định vĩ mô. Với bối cảnh hiện nay, NHNN định hướng ổn định mặt bằng lãi suất, cung ứng đủ vốn cho nền kinh tế tăng trưởng trong năm 2021”, ông Phạm Thanh Hà cho biết thêm.