Thị trường văn phòng cho thuê ảm đạm vì Covid-19

CBRE Việt Nam đã công bố báo cáo về thị trường văn phòng cho thuê tại TP. HCM trong năm 2020 với các dấu hiệu suy giảm rõ rệt, diện tích bỏ trống ngày càng nhiều hơn so với năm 2019. Trong 12 tháng qua, tỷ lệ bỏ trống của thị trường văn phòng hạng A đã lên đến 18,1% trong khi trước đại dịch Covid-19 bùng nổ, tỷ lệ trống ở phân khúc này chỉ ở mức trên dưới 4%.

Tỷ lệ trống của nhóm văn phòng hạng B cũng được ghi nhận lên tới 9,1%. Nguyên nhân chính khiến văn phòng bị bỏ trống ngày càng nhiều so với năm 2019 là do khách thuê phải trả mặt bằng lại để ra khỏi thị trường hoặc chuyển sang những tòa nhà có giá cho thuê thấp hơn. Trong suốt năm 2020, có đến 27% số lượng giao dịch diễn ra được CBRE ghi nhận là đến từ việc thu hẹp diện tích thuê văn phòng, tỷ lệ này đang có xu hướng tăng mạnh lên so với năm trước đó.

Một tòa tháp văn phòng mới nằm ở khu vực ven rìa TP. HCM năm 2019 có mức giá chào thuê là 23 USD mỗi m2 một tháng, giá này chỉ bằng một nửa so với giá trung bình của các văn phòng hạng A. Bên cạnh đó, một số chủ nhà cũng đang chủ động hạ thấp giá chào xuống nhằm thu hút khách thuê mới để lấp đầy những diện tích trống mà khách thuê cũ trả lại. Cũng có những trường hợp mà chủ nhà sẽ cố gắng duy trì giá chào cao nhưng lại linh hoạt hơn về mức giá chốt, có thể giảm đến 20-25% so với giá chào kèm theo đó là các điều khoản cho thuê linh hoạt hơn.

Dịch bệnh Covid-19 đã thay đổi hoàn toàn cơ cấu nguồn cầu của thị trường văn phòng. Nếu những năm 2018, 2019, không gian làm việc linh hoạt đã chiếm lĩnh thị trường khi dẫn đầu nguồn cầu thuê đối với văn phòng thì trong năm 2020, gần như không có các giao dịch ở mảng này. 

Dịch bệnh cũng đã thay đổi các phương án sử dụng bất động sản của khách thuê. Trước đây, nhân viên sẽ chủ yếu làm việc tại văn phòng nhưng hiện tại họ đã linh hoạt hơn khi làm việc tại nhà hoặc nhiều nơi khác nhau.

Theo một khảo sát thực hiện bởi PwC, các khách thuê thường có xu hướng bài trí lại không gian làm việc theo "mô hình kết hợp" giữa cho nhân viên làm việc tại văn phòng và ngoài văn phòng. Cùng với đó là điều chỉnh giảm mật độ chỗ ngồi trong văn phòng. Bằng cách này, các khách thuê có thể sẽ tiết kiệm được một khoản chi phí thuê văn phòng kha khá nhưng vẫn duy trì được tính hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp cũng như đảm bảo được an toàn sức khỏe cho nhân viên.

Theo Phó giám đốc Bộ phận Nghiên cứu và Tư vấn CBRE Việt Nam, bà Phạm Ngọc Thiên Thanh, đại dịch đã định hình lại các xu hướng thuê văn phòng suốt 2020. Khách thuê hiện nay cũng bắt đầu chú trọng hơn các yếu tố như tiết kiệm chi phí thuê và đảm bảo sức khỏe cho nhân viên nhằm duy trì được hiệu quả kinh doanh.

Để làm được điều đó, các khách thuê sẽ có xu hướng áp dụng mô hình làm việc kết hợp giữa làm việc tại văn phòng và tại nhà, việc thiết kế lại không gian văn phòng với mật độ nhân viên thấp hơn và đa dạng hóa nơi làm việc tại một số địa điểm ngoại vi hoặc là sử dụng các không gian làm việc linh hoạt.

Bà Thanh cũng dự báo, thị trường văn phòng trong vòng hai năm tiếp theo sẽ hẹp hơn nhiều so với lượng nguồn cung mới. Các chủ nhà cũng đang được tư vấn về việc áp dụng những công cụ và giải pháp tối ưu hóa văn phòng nhằm đánh giá các điểm mạnh và mặt hạn chế của tòa nhà nhằm chỉnh trang và nâng cấp tài sản.